De Lofoten is een eilandengroep die meerdere keren verkozen is tot een van de mooiste bestemmingen ter wereld. De natuur is er prachtig en je vindt er nog een paar authentieke vissersdorpjes. Want hoewel de Lofoten inmiddels geliefd is bij natuurliefhebbers, wintersporters, avonturiers en fotograferen, staat de Lofoten eigenlijk bekend vanwege de visindustrie. Vissersdorpjes zoals het mooie Henningsvær mogen dan ook zeker niet ontbreken bij een bezoek aan de Lofoten!
Lofoten = Vis
Maar eerst even wat meer over de achtergrond van Henningsvær als vissersdorpje. Want zeg je Lofoten, dan zeg je vis. Althans, dat is waar de eilandengroep in het hoge noorden vooral om bekend staat en waar de economie grotendeels afhankelijk van is. De laatste jaren komen er weliswaar steeds meer toeristen die komen voor de prachtige natuur, wintersport en het spotten van het noorderlicht, maar de visserij is hier al eeuwenlang een begrip. Lange tijd was met name stokvis een bloeiende handel. Zo was de vis onder andere populair bij de Vikingen tijdens hun zeereizen omdat het lastig was om ander voedsel houdbaar en eetbaar te houden. Stokvis was ook het eerste exportproduct van Noorwegen en hoewel het niet meer zo’n bloeiende industrie is als vroeger, exporteert Noorwegen nog steeds veel stokvis. Het vangen van alle vis wordt het hele jaar door gedaan, ondanks dat de Lofoten boven de poolcirkel ligt en het er in de winter soms erg koud kan zijn. In de winter varen de schepen uit om na een paar maanden met de gevangen vis weer terug te keren. Ook kleine vissersbootjes gaan soms dagelijks de zee op om vis te vangen. Dankzij de Golfstroom in het gebied zijn er namelijk rijke visgronden te vinden, onder andere de paaigronden van de kabeljauw (stokvis). De stokvis wordt vervolgens ergens tussen februari en mei voor drie maanden te drogen gehangen aan houten rekken (hjell). Het klimaat op de Lofoten is in die periode ideaal, waardoor de stokvis hier vaak als de beste wordt beschouwd.
Wat te doen in Henningsvær?
Ga je naar de Lofoten en heb je ook plannen voor een bezoek aan het vissersdorpje Henningsvær? Hieronder delen we onze beste tips voor wat er is te zien en te doen, zowel voor een bezoek in de zomer als in de winter.
Struin door pittoreske kleurrijke straatjes
Henningsvær telt slechts een paar honderd inwoners en is nog een van de paar overgebleven authentieke vissersdorpjes op de Lofoten. Tot begin jaren ’80 was het plaatsje alleen per boot te bereiken, waardoor modernisatie is achtergebleven. Daardoor vind je er nog pittoreske straatjes, winkeltjes en galleries, hoewel aan de rand van het plaatsje inmiddels wel wat commerciële accommodaties zijn gebouwd. Toch is de kern van Henningsvær erg leuk om doorheen te struinen. Zo vind je er vele kleurrijke en typisch Scandinavische houten huisjes, kunstgaleries zoals de Gallerie Lofotens Hus, schattige lokale winkeltjes en een paar hippe koffietentjes en restaurants waar je, uiteraard, vooral goed vis kan eten. Verder kun je ook een bezoekje brengen aan de Kaviar Factory om meer te weten te komen over de lokale cultuur in Henningsvær en een kijkje nemen bij de A-vormige Henningsvær kerk, die is gebouwd ter vervanging van de oudere kapel uit 1852.
De haven van Henningsvær en stokvis
Bij een vissersdorpje moet je natuurlijk ook even een kijkje nemen in de haven. Deze ligt middenin het kleine centrum en kun je vanaf meerdere kanten in het plaatsje bezichtigen. De vaartuigen die in de haven liggen zijn vooral lokale kleine vissersbootjes die in de omgeving eropuit trekken om vis te vangen, waaronder de bekende stokvis die meestal wordt gemaakt van kabeljauw. Deze kun je natuurlijk ook proeven in een van de cafés en restaurantjes. En anders kun je het ergens tussen de maand februari en mei wel ruiken. De stokvis hangt in deze periode namelijk te drogen aan houten rekken, die je vaak van dichtbij kan bekijken. Zo staan er houten droogrekken met stokvis langs de weg vlakbij de brug aan het begin van het plaatsje, maar ook naast het voetbalveld.
Het meest noordelijke voetbalveld ter wereld
Het voetbalveld Henningsvær Fotballbanen is nog apart het vermelden waard. Dit is namelijk het meest noordelijk gelegen voetbalveld en vanaf boven gezien is het misschien ook wel een van de mooist gelegen voetbalvelden ter wereld. Het voetbalveld werd vooral bekend na de komst van de consumenten drone, waardoor mensen het voetbalveld vanaf boven gingen fotograferen en filmen. Vanaf boven is namelijk extra goed te zien in wat voor mooie omgeving dit voetbalveld ligt. Loop dus zeker even naar het uiterste puntje van Henningsvær om er een kijkje te nemen en een balletje te trappen. Langs het paadje richting het voetbalveld kom je dan ook langs de eerder genoemde houten droogrekken, waar in het voorjaar stokvis aan hangt te drogen.
Boottochten, duiken en klimmen
Henningsvær ligt op verschillende kleine eilandjes voor het eiland Austvågøa. Vanaf alle kanten heb je daarom een prachtig uitzicht over de omgeving van de Lofoten. Loop daarom regelmatig even naar de rand van het eiland om te genieten van het uitzicht op zee, de uitgevaren vissersbootjes en de bergen in de omgeving. In die mooie omgeving is er trouwens ook genoeg ruimte voor wie liever wat actiefs gaat doen. Zo kun je vanuit de haven van Henningsvær verschillende boottochten maken, waaronder een walvissafari op een RIB boot waarbij je o.a. potvissen, bultruggen en orka’s kan spotten. Ben je net als ik snel zeeziek? Dan kun je deze dieren op sommige plekken op de Lofoten gelukkig ook vanaf de kant spotten.
Het water rondom de Lofoten is trouwens ook erg geschikt om te duiken. Zo vind je er zee-egels, lichtgevende zeeslakken en kleurrijke anemonen, maar ook scheepswrakken en met een beetje geluk kom je zelfs een walvis tegen! Ook vind je hier veel kelpwoud, een ecosysteem onder water. Je kunt het een beetje vergelijken met het regenwoud, maar dan onderzees. Kelpwoud is dus zeer belangrijk voor een gezond maritiem ecosysteem, maar o.a. de zee-egel, die hier steeds meer voorkomt, vormt een serieuze bedreiging omdat deze de kelpwoud opeet. Vanuit Henningsvær gaan er daarom regelmatig duikers op pad om de zee-egels op te vissen. In een garage langs het paadje richting het voetbalveld krijgen de zee-egels vervolgens een tweede leven door van hun bolvormige pantser een schattig lampje te maken. Deze kun je kopen, waarmee je niet alleen een leuk souvenir mee naar huis neemt, maar ook bijdraagt aan een duurzaam en gezond maritiem ecosysteem.
Voor wie liever de hoogte in gaat is Henningsvær ook een geschikte locatie. Zo is Henningsvær een populaire uitvalsbasis voor wintersporters, in het bijzonder voor tourskiërs die een berg omhoog lopen om er daarna vanaf te skiën. Doe dit soort skitochten overigens altijd met een ervaren gids. Die persoon kent namelijk niet alleen de omgeving en mogelijke routes goed, maar een gids kent ook de risico’s bij bepaalde weersomstandigheden, zoals lawinegevaar. Verder vragen dit soort skitochten om een groot uithoudingsvermogen omdat er geen gebruik wordt gemaakt van skiliften en een serieuze uitrusting voor als het weer onderweg ineens omslaat. Een andere serieuze uitdaging is het beklimmen van de Vågakallen, waar je vanuit Henningsvær een mooi uitzicht op hebt. Met een steile bergkam met een piek van 943 meter is de Vågakallen een van de hoogste bergen van de Lofoten. Onder begeleiding van een gids kun je de top beklimmen waarna je een prachtig uitzicht hebt op de omgeving, waaronder op Henningsvær. Tip: bezoek ook het klimcafé (klatrekaféen) in Henningsvær.
Spot het magische noorderlicht
Ga je tijdens de wintermaanden naar Henningsvær? Dan heb je ook een goede kans om het noorderlicht te spotten. Het magische dansende licht, ook wel aurora borealis of poollicht genoemd, is een gevolg van interactie tussen geladen deeltjes afkomstig van de zon en het magnetische veld van onze planeet aarde. Wanneer deze deeltjes onze atmosfeer ingeslingerd worden en botsen met zuurstofatomen en stikstofmoleculen ontstaat er een kleurenspel van licht. Meestal is dit groen, maar het kan bijvoorbeeld ook meer paars van kleur zijn. In de maanden september tot en met april heb je de grootste kans om het noorderlicht te zien. Daarna neemt de kans snel af omdat het ’s avonds en ’s nachts niet meer donker wordt. In deze blog lees je meer tips voor het spotten en fotograferen van het noorderlicht.
Beste reistijd Henningsvær en hoe kom je er?
Henningsvær ligt op verschillende kleine eilandjes, die met een vaste brug verbonden zijn met het eiland Austvågøa. Je kunt er dus prima met eigen vervoer zoals een auto of camper komen, al is de weg ernaartoe soms erg smal en is het niet altijd even makkelijk om er met een grotere camper doorheen te manoeuvreren. Dit geldt overigens voor de hele Lofoten. Veel dorpjes zijn erg klein en de wegen ernaartoe smal, en daardoor niet altijd even geschikt voor grote voertuigen. Maar je kan ook op de hoofdstad Svolvær vliegen en daar bijvoorbeeld een auto huren of de bus pakken. Henningsvær ligt zo’n 25 kilometer bij Svolvær vandaan, wat een half uurtje rijden is. Ook vanaf andere plekken op de Lofoten rijden er bussen naar Henningsvær.
De beste reistijd voor Henningsvær is het hele jaar. Zo kun je in de zomer genieten van de midzomernachtzon en de levendigheid in het kleine centrum door de lange dagen, terwijl je in de winter juist in een besneeuwd winter wonderland terechtkomt en kans hebt om het noorderlicht te spotten. Ook het tussenseizoen is wat dat betreft een prima keuze, vooral als je de drukke vakantieperiodes wilt vermijden. Voor het weer hoef je hier in ieder geval niet te komen. Door de ligging van Henningsvær boven de poolcirkel zijn warme zonnige dagen verre van een zekerheid, terwijl de Lofoten door de ligging aan de kust (en daarmee de relatief warme zeelucht) in de (vroege- en late) winter ook niet altijd sneeuwzeker zijn. Wat dat betreft moet je dus ook een beetje geluk hebben met het weer. De beste reistijd voor Henningsvær is volgens ons februari en maart als je gaat voor sneeuw, wintersport en het noorderlicht. Het is buiten dan al wat langer licht, maar het is er nog wel echt winter. Ga je liever voor iets warmere dagen en lange hikes, ga dan in mei, juni of vanaf half augustus en september. Het is dan nog lang licht en de temperaturen nog best aangenaam, terwijl je dan wel de drukke vakantieperiode ontloopt.
