In Nieuw-Zeeland ligt een stadje waar de zuivere atmosfeer letterlijk is te zien. Het nabijgelegen meer kleurt intens blauw bij dag en het hoge luchtruim creëert hier een heldere sterrenhemel bij nacht. Vooral dat laatste is bijzonder in de wereld.
Lake Tekapo is een kleine stad gelegen op het zuidereiland van Nieuw-Zeeland. Het ligt precies tussen het bekendere Christchurch en Queenstown in. Met slechts een paar honderd inwoners is Lake Tekapo dunbevolkt, maar als tussenstop en bijzondere locatie laat het stadje menig toerist even stoppen.
Het meer Lake Tekapo
Het gelijknamige meer aan de oostkant van het stadje is van verre al een opvallende verschijning. Door aangevoerde rots afzetting (sediment) uit gletsjers afkomstig van de Zuidelijke Alpen krijgt het smeltwater van het meer zijn intens blauwe tot turquoise kleur, dat nog eens extra wordt versterkt wanneer de zon haar lichtstralen laat weerkaatsen op het water.
Het beste uitzicht over het meer heb je vanaf de Mount John. Een hike van drie uur brengt je vanaf de stad naar de top, maar met de auto erheen kan ook. Wij kiezen voor dat laatste en eenmaal boven kijken we uit over een van de mooiste landschappen die ik ooit heb gezien. Zonder te overdrijven, want stiekem is het nog steeds mijn favoriet. Door de felle zon kleurt het nabijgelegen meer blauwer dan ik heb gezien in de Caraïben en de omliggende Zuidelijke Alpen sluiten de omgeving prachtig af van de buitenwereld.
De sterrenwacht van Lake Tekapo
Hoewel het uitzicht vanaf de Mount John nooit verveelt valt er in de omgeving ook wat anders op. Verspreid over het terrein staan een paar vreemde metalen koepels. Wat zal er toch in zitten? Tijdens een heuse sky tour mag er een kijkje binnen worden genomen. Dat kan rond zonsondergang, maar ook na middennacht met een keuze gericht op het observatorium zelf (onze keuze) of het kijken naar de sterren. De rondleiding wordt gegeven door de mensen of studenten die verbonden zijn aan de Universiteit van Canterbury, de universiteit die hier onderzoek doet.
Tijdens de rondleiding komen de introductie en de eerste telescopen voorbij, maar pas echt noemenswaardig is het pronkstuk van het observatorium. Het is de rood-witte MOA telescoop Nishimura die in samenwerking met de Japanse universiteit is gebouwd. Het ding is gigantisch en de ruimte luidruchtig en koel. Dat komt omdat de sensor van het apparaat wordt gekoeld met stikstof en een koude maar stabiele temperatuur noodzakelijk is voor de werking. Er zelf doorheen kijken, zoals bij veel andere telescopen, kan niet. De MOA is eigenlijk een grote fotocamera met extreme zoomlens en is volledig gebalanceerd met kleine gewichten. We worden er dan ook nadrukkelijk op gewezen nergens aan te komen!
De telescoop maakt computergestuurd foto’s van hele kleine stukjes van het heelal. Door op gezette tijden een foto van hetzelfde stuk te maken is het na enige tijd mogelijk verschillen in lichtintensiteit te constateren. Op basis van die constatering worden nieuwe planeten ontdekt. Het is dé specialiteit van dit observatorium. De planeten worden verder onderzocht in het kamertje naast de telescoop. Het geeft een kijkje in de keuken van de astronoom, maar jeetje wat maken ze er een zooitje van. Het geheel doet niet veel onder voor een gemiddelde studentenkamer. Hopelijk lijdt hun onderzoek er niet onder, zoals dat gelukkig bij veel studenten ook niet het geval is…
Een koepeltje verder wordt de tour afgerond met een oude telescoop waar wel doorheen gekeken kan worden. De Melkweg is in dit gebied ook met het blote oog te zien, maar hier kunnen we extreem inzoomen op het heelal. Omdat we maar met zijn drieën zijn nemen we uitgebreid de tijd en krijgen we een lesje in hoe oude sterren herkent kunnen worden, hoe er naar andere planeten wordt gezocht, hoe het daar met de temperatuur is gesteld en waarom het uitzicht hier op het zuidelijk halfrond anders is dan bij ons (hint: er is geen poolster).
International Dark Sky Reserve
Met milde zonnige zomers en koude maar droge winters is Lake Tekapo een uitzonderlijke plek. Niet alleen voor Nieuw-Zeeland, maar ook wereldwijd. Het relatief droge klimaat in combinatie met weinig lucht- en lichtvervuiling maakt de plek ideaal om het heelal te kunnen bestuderen. Dat moet de Universiteit van Canterbury ook hebben gedacht, want zij waren het die het observatorium hier op de Mt. John vestigde.
Het geheel ligt binnen het Aoraki Mackenzie oppervlakte welke sinds 2012 is toegetreden tot een van de weinig International Dark Sky Reserves met de ‘gold status’. Daar zijn er slechts 12 van in de wereld en dit is de meest zuidelijkste.
Ben jij al in Lake Tekapo geweest of heb je weleens de Melkweg gezien?
