Een briefadres is bedoeld voor mensen die geen vaste woon- of verblijfplaats hebben. Je staat dan wel ingeschreven bij de gemeente, maar je woont niet op het opgegeven adres. Op deze manier blijf je toch bereikbaar voor instanties zoals de overheid, maar je kan er ook andere zaken mee regelen die anders onmogelijk zijn. Denk aan een Nederlandse bootregistratie of het bezitten van een camper met een Nederlands kenteken. Toch is er veel gedoe rondom het krijgen en behouden van een briefadres. Wonen in een camper of op een boot betekent namelijk niet automatisch dat je recht hebt op een briefadres.
Wat is een briefadres en waar kun je die aanvragen?
Een briefadres is een adres waar je volgens de gemeente officieel staat ingeschreven, maar waar je niet daadwerkelijk woont. Het is bedoeld voor mensen die geen vaste woon- of verblijfplaats hebben, maar wel voldoen aan de voorwaarden om ingeschreven te mogen blijven in de Basisregistratie Personen (BRP). Met deze registratie ben je officieel Nederlands inwoner en heb je recht op sociale voorzieningen (zoals AOW-pensioen, zorgtoeslag etc.) en kun je o.a. een bankrekening openen, abonnementen afsluiten en een camper met Nederlands camper of een bootregistratie bezitten. Een voorwaarde om ingeschreven te blijven is o.a. dat je maximaal 8 maanden per jaar in het buitenland verblijft. Een briefadres is dus een fijne optie voor mensen die in een camper of op een boot wonen en minimaal 4 maanden per jaar in Nederland verblijven.
Een briefadres kun je aanvragen bij een familielid, kennis of vriend. Uiteraard moet je wel schriftelijk toestemming hebben van de briefadresgever. Een briefadres heeft overigens geen gevolgen voor de bewoner van het opgegeven adres. De bewoner hoeft dus niet bang te zijn dat-ie ineens geen recht meer heeft op toeslagen of meer gemeentelijke belastingen moet betalen voor een meerpersoonshuishouden. Een briefadres is, zoals de naam al zegt, alleen een briefadres. En mocht je niet bij familie of vrienden terecht kunnen, dan is de gemeente sinds januari 2022 verplicht om je een briefadres te geven. Je wordt dan bijvoorbeeld ingeschreven op het gemeentehuis.
Wanneer mag je een briefadres aanvragen?
Je kan een briefadres aanvragen als je geen vaste woon- of verblijfadres hebt (bijvoorbeeld omdat je in een camper of op een boot woont), tijdelijk in een instelling verblijft (zoals een ziekenhuis of gevangenis) of tijdelijk in het buitenland verblijft (bijvoorbeeld voor werk of een lange reis) maar wel voldoet aan de voorwaarden om ingeschreven te mogen blijven in de BRP. Maar het wonen in een camper of op een boot betekent niet automatisch dat je ook recht hebt op een briefadres. Zo mag je dus niet langer dan 8 maanden per jaar in het buitenland verblijven. Deze periode hoeft niet aaneengesloten te zijn en geldt per jaar (niet kalenderjaar).
Een briefadres met een seizoensplek, recreatiewoning of ligplaats
Verder is het belangrijk dat je echt geen woon- of verblijfplaats hebt. Dit geldt ook voor een jaarplaats/seizoensplek op een camping, een vaste ligplaats in de haven of het hebben van een recreatiewoning. Zo’n plek maakt het namelijk erg aannemelijk dat dit je hoofdverblijf is wanneer je in Nederland verblijft. De gemeente ziet dan genoeg reden om het briefadres op te zeggen en je in te schrijven op het nieuwe adres. Dit heeft natuurlijk wel als gevolg dat de gemeente zal handhaven op het illegaal bewonen van een seizoensplek, recreatiewoning of boot in de haven. Ook de eigenaar van de camping of de haven zal stappen ondernemen omdat permanente bewoning (en het inschrijven met een woonadres) vaak niet is toegestaan. Kortom: je hebt alleen recht op een briefadres als je rondreist met je camper of boot en dus niet toch ergens een vaste verblijfplaats hebt.
Verlengen van een briefadres
Voldoe je wel aan de voorwaarden voor het hebben van een briefadres, dan is de gemeente te allen tijde verplicht om je die te geven. Veel gemeentes informeren je weliswaar over een maximale termijn van bijvoorbeeld 6 maanden en spreken van een mogelijke verlenging, maar juridisch klopt dit helemaal niet. Er zit wettelijk namelijk geen maximale termijn aan het hebben van een briefadres. Wel kan de gemeente na een bepaalde periode controleren of je nog steeds aan de voorwaarden voldoet en heb je een informatieplicht. Bij controle dien je dan ook bewijs te leveren van de 4 maanden per jaar die je minimaal in Nederland moet verblijven en je reizende bestaan in die periode. Dit kan door het aanleveren van o.a. tankbonnetjes, foto’s, bewijs van verschillende campings en havens waar je verblijft etc.