Reizen wordt steeds toegankelijker en daarmee ontstaan er alternatieve levensstijlen als het gaat om wonen, werken en reizen. Van wereldreizen en remote werken als digital nomad tot het ombouwen van een busje naar camper en leven volgens het inspirerende concept ‘vanlife’. Niets lijkt meer onmogelijk en daarmee hebben we meer vrijheid dan ooit om ons leven in te richten zoals we dat zelf willen.

Fulltime wonen en reizen in een camper is een voorbeeld van zo’n vrije manier van leven, maar mag dat eigenlijk wel? In deze blog zet ik alle belangrijke informatie voor je op een rij. Goed om te weten is dat ik contact heb gezocht met verschillende bedrijven en instanties om antwoorden te krijgen. Omdat regels en voorwaarden nog weleens wijzigen kunnen aan deze blog echter geen rechten worden ontleend.

Wonen in een camper: mag dat?

Mag je in een camper wonen? Ja. Volgens de Nederlandse wet is het toegestaan om permanent in een camper te wonen, maar om dat officieel te regelen moet je wel aan een aantal voorwaarden voldoen en rekening houden met mogelijk ‘wat gedoe’. Zonder woon- of briefadres is het namelijk niet mogelijk om een camper met Nederlands kenteken te bezitten. Daarnaast ben je bij een langer verblijf dan acht maanden in het buitenland verplicht om jezelf uit te schrijven bij de gemeente. Die maanden worden berekend over een periode van een jaar en hoeven dus niet aaneengesloten te zijn of in hetzelfde kalenderjaar te vallen.

Uitschrijven gemeente

Wanneer je langer dan acht maanden per jaar in het buitenland verblijft ben je verplicht om jezelf uit te schrijven bij de gemeente. Dit kan uiterlijk vijf dagen voor vertrek waarbij de eigen gegevens uit de Basisregistratie Personen (BRP) worden gehaald. Bij veel gemeentes kan de uitschrijving echter ook online worden geregeld, waardoor je ook in de gelegenheid bent om onderweg de keuze te maken om korter of langer weg te blijven. Met een uitschrijving ben je een Nederlands burger zonder Nederlandse inschrijving. Deze informatie wordt gedeeld met andere instanties en heeft de volgende gevolgen:

Geen vaste woon- of verblijfplaats
Wonen in een camper kan, maar je hebt geen vaste woon- of verblijfplaats meer. In dit soort gevallen kun je mogelijk een briefadres aanvragen bij familie, vrienden of de gemeente, maar dit kan niet als je niet meer in de BRP staat omdat je langer dan acht maanden in het buitenland verblijft. Zonder woon- of briefadres is het niet mogelijk om bijvoorbeeld een mobiel abonnement af te sluiten, een bankrekening te openen, een camperverzekering af te sluiten en dus ook niet om een camper met Nederlands kenteken te bezitten.

Sociale voorzieningen
Door uitschrijving bij de gemeente vervalt het recht op sociale voorzieningen zoals zorgtoeslag, kinderbijslag en een uitkering. Ook moet je elk jaar zonder inschrijving bij een Nederlandse gemeente 2% van het AOW-pensioen inleveren. Deze kun je wel vrijwillig verzekeren bij de Sociale Verzekeringsbank.

Nederlands recht
Goed om te weten is dat je altijd een Nederlander blijft, al ben je geen officieel inwoner meer. Je behoudt het recht op een Nederlands paspoort en mogelijk ook een BSN nummer. Personen die ondanks hun uitschrijving een meervoudige relatie hebben met de Nederlandse overheid, bijvoorbeeld gepensioneerde Nederlanders in het buitenland, kunnen ook een BSN nummer krijgen. Dit nummer is vooral gericht op contact tussen burgers en de overheid, bijvoorbeeld via DigiD.

Zorg- en reisverzekering
Wie toch kiest voor een uitschrijving bij de gemeente moet er rekening mee houden dat de zorgverzekering uit Nederland niet zomaar stopgezet kan worden. Ook niet als je een goede reisverzekering afsluit waarin allerlei medische kosten worden gedekt. Iedereen in Nederland heeft namelijk een verzekeringsplicht en die heb je in ieder geval voor de duur van 12 maanden en een dag. Binnen die periode moet de zorgpremie gewoon doorbetaald worden, ondanks het mislopen van de zorgtoeslag waar je zonder BRP-registratie geen recht meer op hebt. Een zorgverzekering eerder stopzetten is overigens wel mogelijk, maar gaat dus niet automatisch samen met een uitschrijving bij de gemeente. Een zorgverzekering eerder stopzetten kan alleen bij een definitieve emigratie of wanneer je gaat werken in het buitenland. In dat laatste geval zijn er wel bewijspapieren nodig van de werkgever die je moet overleggen, maar dat verschilt per verzekeraar.

Een reisverzekering is sowieso goed om af te sluiten wanneer je naar het buitenland vertrekt. Zeker wanneer je voor langere periode gaat reizen of fulltime in de camper gaat wonen. In deze gevallen heb je een doorlopende reisverzekering nodig, maar let wel op de maximale verzekeringstermijn. Bij de meeste verzekeraars kun je tot maximaal een half jaar aaneengesloten dekken. Een handjevol andere aanbieders heeft ook mogelijkheden voor langere termijn. Maar houd ook hier weer rekening met je BRP-registratie. Zonder deze registratie kun je bij veel verzekeraars niet terecht. Kijk in dat geval eens naar OOM Verzekeringen.

Camperverzekering permanente bewoning

Het gaat wat ver om alle verzekeraars voor campers af te gaan, maar wonen in een camper is bij veel verzekeraars niet toegestaan. Soms mag je wel tot 365 dagen per jaar recreëren, maar dat is nog altijd iets anders dan permanente bewoning. Ook kun je bij veel verzekeraars niet terecht met alleen een briefadres. Soms heb je wel de mogelijkheid om dit aanvullend, tegen een aanvullende premie, mee te verzekeren. Kijk hiervoor eens naar verzekeraars zoals Aveco en NH1816. Maar zonder BRP-registratie is het dus niet mogelijk om een camper met Nederlands kenteken te bezitten en deze te verzekeren. Wil je dit wel? Zorg er dan voor dat je minimaal vier maanden per jaar in Nederland verblijft en een passende camperverzekering zoekt bij jouw situatie.

Mag je in een camper wonen?

Volgens de Nederlandse wet is wonen in een camper toegestaan en het kan ook, maar houd er dus wel rekening mee dat je niet langer dan acht maanden in het buitenland verblijft en je mogelijk wat extra moeite moet doen voor het vinden van een passende camperverzekering. Houd er daarnaast rekening mee dat je geen recht hebt op een briefadres als je op de momenten dat je in Nederland bent op een jaarplaats, seizoensplek of in een eigen recreatiewoning verblijft. In deze blog lees je daar meer over.