Reizen met een te zwaar beladen camper heeft zowel invloed op je portemonnee als op de veiligheid op de weg. Zo zorgt een zwaardere camper niet alleen voor meer kosten vanwege een hoog brandstofverbruik, maar heeft een hoger gewicht ook invloed op de wendbaarheid en het reactievermogen van het voertuig. Daarom is het belangrijk om het gewicht van je camper laag en binnen de toegestane massa te houden. In deze blog delen we meer over hoe het nu precies zit met het gewicht, waar je extra op moet letten en delen we onze beste tips om het gewicht van je camper zo laag mogelijk te houden.

Benamingen gewicht camper

Voordat we naar alle tips gaan om het gewicht laag te houden is het eerst goed om te weten wat alle benamingen met betrekking tot het gewicht van je camper precies betekenen en waar je verder allemaal op moet letten. Want niet alleen op het gebied van inpakken of het bouwen van een camper worden er fouten gemaakt, soms ook al bij de aanschaf van een camper. Daarom eerst even wat informatie om de kennis over gewichten en campers wat op te frissen (pak je kentekencard er maar bij of vul je kenteken in bij de RDW Kentekencheck). Zo weet je precies waar je op moet letten en hoeveel ruimte je overhoudt voor de inrichting en het meenemen van bagage.

Massa ledig voertuig
Dit is het gewicht (kg) van het voertuig, zonder belading en passagiers.

Massa rijklaar
Dit is gewicht (kg) van het voertuig in rijklare en onbeladen toestand, maar wel inclusief een voor 90% gevulde brandstoftank, een eventueel aanwezig reservewiel, een gereedschapset met bijvoorbeeld een krik en een bestuurder van gemiddeld 75kg.

Technische maximum massa voertuig
De technische maximum massa is het gewicht dat het voertuig volgens de fabrikant in totaal maximaal mag wegen. Dit is dus het lege voertuig (massa ledig voertuig) plus het gewicht dat je zelf toevoegt aan belading. Denk aan de inbouw, maar ook aan de bagage en passagiers die je meeneemt, de inhoud van de brandstof- en watertank en exterieur delen zoals een imperiaal, luifel, zonnepanelen en reservewiel. Het chassis en remsysteem van het voertuig zijn namelijk berekend op deze maximum massa. Tot dit gewicht kun je volgens de fabrikant dus veilig de weg op. Zowel op het typeplaatje van het voertuig als het kentekenbewijs staat deze massa aangegeven.

Toegestane maximum massa
De toegestane maximum massa is het gewicht dat het voertuig maximaal mag wegen volgens de RDW. Dit wordt aangegeven op het kentekenbewijs, ook wel kentekencard genoemd. Meestal zijn de technische maximum massa en de toegestane maximum massa hetzelfde, maar dat is niet altijd het geval. Zo zijn deze getallen anders als de toegestane maximum massa hoger ligt dan het voertuig op een B-rijbewijs is gekeurd. De technische maximum massa is dan bijvoorbeeld 4500kg, terwijl de toegestane maximum massa maar 3500kg is.

Gewicht camper en type rijbewijs

De technische maximum massa betekent niet automatisch dat je ook mag rijden met dit gewicht. Want niet alleen het voertuig moet voldoen aan dit maximale gewicht, ook jouw rijbewijs. Zo mag je met een B-rijbewijs alleen voertuigen besturen met een toegestane maximum massa van 3500kg inclusief een maximum van 8 personen (exclusief bestuurder). Heb je een camper met een toegestane maximummassa van 4500kg? Dan mag je deze met een B-rijbewijs dus maximaal beladen tot 3500kg of je moet een groot rijbewijs halen. Andersom geldt hetzelfde. Met een groot rijbewijs mag je een voertuig niet zwaarder beladen dan de technische maximum massa toelaat. Ook al heb je een groot rijbewijs, je mag een camper met een technische maximum massa van 3500kg niet zwaarder beladen alleen omdat je rijbewijs dat toelaat.

• Met een B-rijbewijs mag je voertuigen besturen met een toegestane technische maximummassa van 3500kg, ook al heeft het voertuig een hogere technische maximummassa.
• Met een C1-rijbewijs mag je ook voertuigen besturen met een toegestane technische maximummassa tussen de 3500kg en 7500kg

Gevolgen te zwaar beladen camper: risico’s en boetes

Een te zwaar beladen camper heeft uiteraard gevolgen, zowel voor de veiligheid op de weg als voor de portemonnee. Zo verbruikt een zwaardere camper logischerwijs meer brandstof en staat er meer druk op de banden waardoor deze sneller slijten. Maar het overbeladen van je camper zorgt vooral ook voor extra veiligheidsrisico’s, zowel voor jezelf als voor andere weggebruikers. De prestaties van een voertuig worden namelijk minder als deze zwaarder is beladen dan de technische maximum massa die de fabrikant aangeeft. Zo wordt onder andere de remweg langer. Maar vergeet ook het type rijbewijs niet. Met een B-rijbewijs mag je niet rijden met een voertuig dat zwaarder is dan 3500kg, anders ben je in overtreding. In beide gevallen kan er een boete worden gegeven (de regels en hoogte van de boete verschilt per land) en vrijwel altijd zal gevraagd worden om lading uit de camper te halen totdat deze voldoet aan de maximum technische maximum of de toegestane maximum massa. Anders mag je niet verder rijden. De kans op controle is weliswaar klein, maar op toeristische wegen en in de populaire vakantieperiodes komen controles toch nog met enige regelmatig voor. Zo hebben wij onder andere een keer een controle gezien op de grens tussen Duitsland en Denemarken. Wij mochten toevallig doorrijden (misschien omdat we een relatief klein camperbusje hebben), maar veel anderen werden er willekeurig wel uitgepikt om te wegen.

Bovendien ben je in overtreding en zal de verzekering bij een ongeluk jouw (toegedane) schade mogelijk niet vergoeden of je zelfs aansprakelijk stellen als blijkt dat je met een te zwaar beladen camper op reis was en daardoor mogelijk het ongeluk veroorzaakte of invloed had op de ernst ervan. Bij de meeste verzekeraars zijn er dan ook uitsluitingen als het gaat om het overbeladen van een camper die zijn opgenomen in de polisvoorwaarden. Op forums en social media wordt hier trouwens nog weleens over gezegd dat dit niet zo precies komt en je 5% over het maximale gewicht heen mag. Dit is echter niet helemaal waar. In Nederland wordt weliswaar 5% overgewicht (dit is dus 175kg extra bij een camper of rijbewijs met een maximum massa van 3500kg) gedoogd, maar gedogen is iets anders dan wetgeving. Je verzekering denkt daar dus mogelijk anders over en bovendien is dit percentage niet in alle landen hetzelfde. Zo mag je in Oostenrijk en Zwitserland bijvoorbeeld maar 1% van het maximale gewicht overschrijden. Het is dus echt verstandiger om sowieso niet boven dat maximale gewicht te komen met je camper. Dat is veiliger, het is beter voor je portemonnee, je voorkomt er mogelijk gedoe mee tijdens een controle en je voorkomt er bovendien discussie mee mocht je wel betrokken zijn bij een ongeluk.

Gewicht en zelf een camper bouwen

Ben je van plan om zelf een camper te bouwen? Dan zijn er van tevoren een aantal tips die handig zijn om rekening mee te houden.

Aankoop en ombouw bus
Let bij de aankoop van een (bestel)bus of camper altijd op de technische maximum massa van het voertuig. Met een B-rijbewijs mag je een voertuig besturen tot maximaal 3500kg, maar niet elke bestelbus heeft ook deze technische maximum massa. Zo kochten wij voor ons eerste camper bouw project een Volkswagen Crafter, maar deze bleek later een technische maximum massa van slechts 2800kg te hebben. We konden dus 700kg! minder aan gewicht inbouwen en aan spullen meenemen dan waarmee we met onze rijbewijzen mogen rijden. Dat was een flinke domper en daardoor moesten we extra voorzichtig en creatief zijn. Maak dus niet dezelfde fout als wij en zoek naar een bus met een technische maximum massa van 3500kg, in ieder geval als het om een relatief grote bus gaat. Ben je op zoek naar wat kleiners, bijvoorbeeld een VW Transporter, dan kun je natuurlijk ook kijken naar een iets lager gewicht. Naast de technische maximum massa is het ook goed om te letten op het ledig gewicht. De technische maximum massa – het ledig gewicht is namelijk het laadvermogen. De uitkomst is dus wat je maximaal kan inbouwen en aan spullen kan meenemen. Afhankelijk van het merk bus ligt het ledig gewicht van een L2H2 bestelbus rond de 2000kg, maar dat is zeker niet altijd het geval. Zo heeft een dubbellucht een zwaarder ledig gewicht bijvoorbeeld. Goed om ook op te letten dus!

Wegenbelasting
Hoe minder jouw camper weegt, des te minder wegenbelasting je hoeft te betalen. Hoeveel je aan wegenbelasting moet betalen hangt daarnaast ook af van het type brandstof, in welke provincie je woont en of je plannen hebt om de camper bedrijfsmatig te verhuren. Er is dus geen eenduidig antwoord te geven op de vraag hoeveel wegenbelasting je moet betalen. Gebruik hiervoor de wegenbelasting rekentool van de Belastingdienst. Maar een lager gewicht bij het omkeuren van de bestelauto naar kampeerauto bij de RDW gaat niet een groot verschil maken. Per 100kg extra betaal je namelijk maar ongeveer een tientje meer per kwartaal. Het levert dus niet zoveel op om met de meest basic inrichting alvast naar de RDW te gaan om de bestelbus om te laten keuren tot kampeerauto. De meeste winst haal je vooral door naast de RDW eisen ook te voldoen aan de eisen van de Belastingdienst voor een kampeerauto. Dan kun je namelijk het kwarttarief aanvragen, waardoor je ongeveer 4 x minder wegenbelasting gaat betalen.

Wat weegt het bouwen van een camper
Het totale gewicht van een zelfbouw camper die helemaal af hangt van veel factoren af. Zo heeft het formaat van de (bestel)bus logischerwijs een grote impact op het gewicht. Een L2H2 weegt nu eenmaal zwaarder dan een L1H1 van hetzelfde merk. Maar ook het type accu, de inhoud van de watertank, hoeveel passagiers ermee gaan, of er exterieur delen zoals een imperiaal, ladder en bullbar worden toegevoegd en met welke materialen de camper wordt gebouwd zijn van invloed op het gewicht. In de tabel hieronder hebben we daarom een overzicht gemaakt van het gewicht van de basis inbouw van onze huidige camper, een Mercedes Sprinter L1H1.

Tabel gewicht inbouw

8 tips om het gewicht van je camper laag te houden

Zoals gezegd heeft een camper met een lager gewicht vooral veel voordelen. Zo betaal je met een minder zware inbouw minder wegenbelasting en op reis zorgt een lager gewicht voor een lager brandstof verbruik en minder snelle slijtage van de banden. Het bespaart je dus ook een hoop geld! Hieronder vind je daarom onze 8 beste tips om het gewicht van je camper laag te houden.

#1 Kies lichtgewicht materialen
Ben je van plan om zelf een camper te bouwen of ben je daar al mee bezig, maak dan zoveel mogelijk gebruik van lichtgewicht materialen. Let hierbij wel op dat je gebruik maakt van sterke materialen zoals aluminium en populieren multiplex. Deze zijn licht van gewicht, maar wel sterk genoeg om mee te bouwen. Zo hadden wij in onze eerste camper ons uitschuifbare bed van aluminium gemaakt en ook in onze huidige camper hebben we gebruik gemaakt van zowel aluminium als populieren multiplex. Maar ook bij de afwerking kun je veel gewicht besparen. Kies bijvoorbeeld voor een vinyl vloer in plaats van laminaat, vilt als afwerking op de wanden in plaats van houten schrootjes en wandtegelstickers in plaats van echte tegels.

#2 Haal zware onderdelen van het voertuig zelf weg
Onze eerste buscamper, een Volkswagen Crafter L2H2, was voorzien van een trekhaak en een metalen tussenschot. Onze camper mocht toen in totaal maar maximaal 3000kg wegen , dus alles wat we aan gewicht konden besparen was welkom. We hebben toen de trekhaak en het tussenschot dat de cabine van de laadruimte scheidt eruit gehaald. Dit scheelde zo’n 40kg in totaal. Sommige mensen halen overigens ook het reservewiel weg om gewicht te besparen. Dat is natuurlijk een persoonlijke keuze, maar hou er dan wel rekening mee dat je bij een lekke band altijd de wegenwacht moet bellen.

#3 Laat ontdreuning bij het isoleren achterwege
Om geluid door trillingen tijdens het rijden te voorkomen kun je voor het isoleren van een camper ontdreuningsplaten plakken. Dit zijn bitumen platen die je op het kale metaal van je buscamper plakt waardoor het metaal niet gaat resoneren. Bitumen is echter vrij zwaar. Ontdreun daarom alleen de grote metalen oppervlakten en plak alleen een rechthoek in het midden van het oppervlak. Dat is voldoende. Meer gewicht kun je besparen door de ontdreuning helemaal weg te laten en je camper alleen te isoleren met bijvoorbeeld Armaflex. De isolatie zorgt er ook al voor dat er minder galmen en geluid van de metalen delen afkomt, dus ontdreunen is niet per se nodig. Isoleer ook alleen waar nodig en dus bijvoorbeeld niet in de spanten. Die kun je beter openlaten voor ventilatie.

#4 Maak gebruik van lithium accu’s
Wil je graag off-grid kamperen en moet je daarvoor nog bezig met de elektra? Overweeg dan de keuze voor een lithium accu in plaats van een loodaccu. Een loodaccu weegt namelijk 3 x zoveel als een lithium accu met een vergelijkbare capaciteit. Met de keuze voor een 200 Ah lithium accu bespaar je dus al snel zo’n 40 à 45 kilo. Een groot voordeel van een lithium is dat deze ook dieper ontladen kan worden, meer cycli heeft en grotere stromen kan leveren dan een loodaccu. Een nadeel is echter dat ook de prijs van een lithium accu al snel 3 x zoveel is als die van een loodaccu. Dat moet je het wel waard vinden.

#5 Neem niet te veel water mee
Off-grid kamperen is erg populair, maar er zijn ook mensen die daar soms een beetje in doorslaan. Die willen echt nooit op een camping staan en dus moet er van alles zoveel mogelijk ‘aan boord’ aanwezig zijn. Met die gedachte wordt soms tot wel meer dan 150 liter water meegenomen. Maar een liter water weegt ongeveer evenveel als een kilo. 150 liter water is dus ook 150 kg extra wat je meezeult. Met slimme oplossingen en een beetje minimalistische instelling (composttoilet, geen douche, zuinig zijn), kun je ook met veel minder water af. Wij hebben bijvoorbeeld een 60 liter vers watertank en doen daar ongeveer een week mee. Daarna wordt het water ook steeds minder lekker om te drinken is onze ervaring. Het bijvullen doen we dan op een camping, maar vaak genoeg ook bij servicestations waardoor je niet eens naar een camping hoeft.

#6 Investeer in lichtgewichte kampeerspullen
Ook op de kampeeruitrusting en andere inventaris kun je veel gewicht besparen. Kies bijvoorbeeld voor licht servies in plaats van keramiek, een campingtafel- en stoeltjes met aluminium poten en een gasfles voor het koken van kunststof, aluminium of composiet in plaats van staal.

#7 Pak niet te veel in
Dit is misschien een beetje een open deur intrappen, maar de meeste van ons hebben nog altijd de neiging om veel meer spullen mee te nemen dan we nodig hebben of gebruiken. Wees daarom selectief bij het inpakken en kies bewust wat je wel en niet nodig hebt en welke spullen je op basis daarvan meeneemt of toch beter thuis kan laten.

#8 Weeg je lading
Meten is weten. Als je de vorige tip van het inpakken een beetje goed aanpakt kun je de camper volgeladen op een weegbrug zetten om te kijken of je onder het maximale gewicht blijft. Vergeet dan niet om eventuele passagiers mee te nemen en de brandstoftank en watertank te vullen (of tel dit gewicht er later bij op). Zit je goed? Dan weet je voor een volgende reis dat je precies hetzelfde kan inpakken zonder je zorgen te maken over het gewicht.

Dit artikel bevat een affiliate link. Lees hier meer over in de disclaimer.