Varen in de zomer is bij veel zeilers en andere booteigenaren favoriet. Maar ook in het voor- en najaar wordt er volop gevaren en zelfs in de winter zijn er mensen die zich niet laten tegenhouden door de kou en gewoon het water opgaan. In deze periode kan het zowel overdag als ’s avonds een stuk koeler zijn dan tijdens de warme zomermaanden. Een diesel standkachel op de boot is dan ideaal om het binnen comfortabel warm te houden en het vaarseizoen aanzienlijk te vergroten.
Het voordeel van een dieselkachel t.o.v. bijvoorbeeld een gaskachel is dat deze compact is, zuinig is in verbruik, weinig onderhoud vraagt en ook veel minder brandgevaarlijk is dan gas. Bovendien varen de meeste boten op diesel, waardoor je de kachel direct op de dieseltank van de boot kan aansluiten. Dit is niet alleen handig vanwege de brandstof – de tank vullen in de haven en klaar – maar je hoeft ook geen ruimte meer te maken voor een extra dieseltank op de boot zelf. Daarnaast is diesel overal in de wereld goed verkrijgbaar, dus ook voor zeezeilers die ook graag naar het buitenland varen is een diesel standkachel ideaal.
Hoe werkt een diesel standkachel op een boot?
Dieselkachels werken in de basis eigenlijk allemaal op dezelfde manier. De kachel wordt aangesloten op de dieseltank van de boot en via de pomp wordt er diesel vanaf de tank naar de verbrandingskamer van de kachel gepompt. Het verbrandingsproces wordt via de ontsteking van een gloeiplug geactiveerd, met in- en uitlaat buiten de boot, en zorgt er voor dat de verbrandingskamer heet wordt. De ventilator zorgt er vervolgens voor dat de lucht langs de verbrandingskamer wordt geblazen zodat er aan de andere kant weer warme lucht uitkomt. De verbrandingskamer en verwarmde lucht zijn volledig gescheiden van elkaar. Dieselkachels hebben meestal een vermogen tussen de 2kW en 5kW (en zijn zowel verkrijgbaar in een 12 Volt als 24 Volt variant). Welk vermogen voor jouw boot aan te raden is, is vooral afhankelijk van het formaat van de boot en in welke seizoen je gaat varen. Het is namelijk belangrijk om de kachel met enige regelmatig op een hoger vermogen te laten draaien zodat de kachel goed schoon gebrand wordt. Als we het vergelijken met campers kun je het beste voor een kachel met een hoger vermogen kiezen bij boten vanaf 6 à 8 meter. Bij kleinere boten is een 5kW al snel veel te warm en daardoor wordt de kachel vaak te weinig op een wat hoger vermogen ingesteld. Daarmee loop je het risico dat de verbrandingskamer van de kachel vervuild raakt. Een 4kW of 5kW dieselkachel is geschikt voor boten tot ongeveer 15 meter. Voor grotere boten of het verwarmen van meerdere ruimtes, kun je er voor kiezen om meerdere kachels te installeren.
Note: om het op de boot warm te krijgen wil je niet alleen warmte toevoegen, maar ook de warmte zo goed mogelijk binnen houden. Zorg er daarom voor dat de kajuit/hut binnen ook goed geïsoleerd is en kan ventileren.
Welke diesel standkachel voor op de boot?
De meeste dieselkachels werken op dezelfde manier, maar er zijn wel verschillende merken verkrijgbaar met een duidelijk verschil in prijs en kwaliteit. Hieronder zetten we de meest populaire dieselkachels voor op een boot op een rij, inclusief de voor- en nadelen om je te helpen een keuze te maken.
Webasto
Het merk Webasto is al lange tijd marktleider en specialist op het gebied van koeling en verwarming van allerlei soorten voertuigen. Webasto producten zijn daardoor van hoge kwaliteit en de service is goed. Zo zijn er in Nederland verschillende officiële servicepunten te vinden waar je onderhoud kan laten uitvoeren. Denk bijvoorbeeld aan het laten reinigen van de kachel en het vervangen van onderdelen zoals filters en de gloeiplug. Ook prettig is dat je met een Webasto dieselkachel voldoet aan de juiste typegoedkeuringen mocht dat een rol spelen bij je bootverzekering. Daarnaast zijn Webasto kachels vanwege hun actieve doorontwikkeling vaak wat nieuwer dan andere vergelijkbare dieselkachels. Daardoor zijn ze vaak efficiënter in verwarmen en stroomverbruik, heb je uitgebreide controllers inclusief hoogteregeling en schakelklok, kun je de kachel verbinden met je smartphone, heeft de kachel een stille pomp en kun je meerdere kachels op dezelfde controller koppelen (dit wordt op echt grote jachten nog weleens gedaan) en is het mogelijk om de kachel te laten switchen tussen het circuleren van de lucht in de kajuit, naar het binnenhalen van frisse lucht buiten. Het grote nadeel van deze dieselkachels is vooral de prijs. Een Webasto dieselkachel kost zo’n €2000 exclusief luchtslangen en roosters die je apart bij moet bestellen. Een Webasto is dus een flinke investering, maar daar krijg je dan ook wat voor terug.
Eberspacher
De Eberspacher is ook een goede kwaliteit dieselkachel en is wat betreft werking en functionaliteiten erg vergelijkbaar met de Webasto. Het grote voordeel van de Eberspacher is dat het de enige dieselkachel is die wordt geleverd als complete set inclusief alle toebehoren zoals luchtslangen en roosters. Het grote nadeel is dan weer de prijs, net als bij Webasto. Als complete set gaat ook de prijs van een Eberspacher al snel richting de €2000.
Autoterm (Planar)
Een kwalitatief en betaalbaar alternatief voor bovenstaande kachels is de Autoterm 2D of 4D (voorheen Planar). De kachel heeft een goede prijs-kwaliteitverhouding en is uitgegroeid tot de meest populaire dieselkachel onder boot- en campereigenaren. Het merk Autoterm komt uit Rusland en maakt al jarenlang standkachels voor vrachtwagens die moeten rijden tijdens de koude omstandigheden in Siberië. Die hebben dus wel ervaring als het gaat om echte kou en verwarmen. Een Autoterm is dan ook een betrouwbare en kwalitatief goede dieselkachel, maar met een aanschafprijs van zo’n €600 als complete set ligt de prijs wel aanzienlijk lager dan de eerder genoemde merken. De dieselkachel bestaat uit verschillende componenten zoals een borstelvrije motor. Hierdoor is nauwelijks tot geen onderhoud nodig, behalve dat het wel goed is om de kachel af en toe op een hoog vermogen te laten draaien zodat deze goed schoon brandt. Hiermee voorkom je vervuiling in de verbrandingskamer. Verder wordt geadviseerd om jaarlijks de gloeistift te reinigen, maar dit is makkelijk zelf te doen. Een nadeel is dat de kachel niet bij elke webshop als complete set wordt geleverd of niet met het bedieningspaneel met display. Mogelijk heb je dus nog extra luchtslangen nodig of dien je de PU-27 met display te bestellen omdat de standaard set met een PU-5 (die alleen een draaiknop heeft) wordt geleverd. Je moet dus even uitzoeken of en wat je mogelijk nog moet bij bestellen. Wel ontvang je altijd een complete installatie set.
Chinese dieselkachel
Een populaire dieselkachel in campers is de Chinese dieselkachel die je op o.a. AliExpress kan bestellen. Deze dieselkachel kost slechts tussen de €100 en €200 en daardoor is de kachel erg populair onder camper- en booteigenaren die op zoek zijn naar een budgetvriendelijke kachel. Een groot nadeel is echter dat de handleiding in gebrekkig Engels is geschreven en dat de installatiematerialen van lage kwaliteit zijn en je die daardoor beter kunt vervangen voor iets beters. Garanties zijn er niet en de keuze voor deze dieselkachel is dan ook geheel voor eigen risico. De reden waarom de kachel dan toch noemen is omdat veel mensen toch positief zijn over de kachel en ook wij tevreden waren over deze kachel in onze eerste camper en op de zeilboot van een vriend. In onze huidige camperbus hebben we echter toch voor een Autoterm gekozen. Dit merk is betrouwbaar, heeft een goede kwaliteit en heeft nauwelijks onderhoud nodig.
NOTE* Let op dat de meeste andere merkloze dieselkachels die je onder andere via Bol.com of speciale standkachel webshops kunt bestellen ook vaak bij AliExpress vandaan komen. Je betaald dan alleen meer, maar je ontvangt uiteindelijk dezelfde kachel. Kies je voor een Chinese dieselkachel? Let er dan op dat je niet onnodig te veel betaald.
