Een tijdje verlof nemen voor een wereldreis, locatie-onafhankelijk kunnen werken of fulltime reizen en werken als digital nomad wordt steeds toegankelijker. Steeds meer mensen kiezen er dan ook voor om voor langere periode op reis te gaan. Om die droom van het maken van een wereldreis eindelijk in vervulling te laten, een tijdje remote te werken vanaf een fijne overwinter bestemming of om van het reizen zelfs definitief een levensstijl te maken als digital nomad.
Maar zomaar voor een lange periode op reis gaan gaat niet zomaar. Vooral als je langer dan 8 maanden in het buitenland verblijft zijn er een aantal praktische zaken waar je rekening mee moet houden en die misschien meer impact hebben dan je eigenlijk zou willen. Zo is het verplicht om je uit te schrijven bij de gemeente als je langer dan 8 maanden in het buitenland verblijft. Zo’n uitschrijving bij de gemeente heeft natuurlijk gevolgen. In dit artikel lees je er meer over.
De algemene regel is dat het verplicht is om je uit te schrijven bij de gemeente als je langer dan 8 maanden in het buitenland verblijft. Deze berekening wordt gemaakt over een periode van één jaar en hoeft dus niet aaneengesloten te zijn. Zelf uitschrijven bij de gemeente kan uiterlijk 5 werkdagen voor vertrek waarbij de eigen gegevens uit de Basisregistratie Personen (BRP) worden gehaald. Wanneer je pas op reis besluit om langer dan 8 maanden in het buitenland te blijven is het bij veel gemeenten mogelijk je uitschrijving online te regelen. Een uitschrijving bij de gemeente heeft gevolgen en die hebben soms meer impact dan je eigenlijk zou willen. Niet iedereen zit daarom op zo’n uitschrijving te wachten. Als echter blijkt dat je op papier geen vast woon- of verblijfadres hebt en voor langere periode geen inkomsten genereert start de gemeente vanzelf een adressenonderzoek. Als blijkt dat je dan langer dan 8 maanden in het buitenland zit schrijft de gemeente je alsnog uit en ontvang je een boete.
Na uitschrijven bij de gemeente krijg je de stempel zonder vaste woon- of verblijfplaats opgedrukt en wordt deze informatie gedeeld met andere overheidsinstanties. Dit heeft een aantal gevolgen.
Geen vaste woon- of verblijfplaats
Volgens de gemeente heb je geen vaste woon- of verblijfplaats meer. Een postadres aanvragen kan wel, maar meer dan alleen post ontvangen is niet mogelijk. Om bijvoorbeeld een bankrekening te openen of een mobiel abonnement af te sluiten is er bijna altijd een officieel woonadres nodig. Is op reis je creditcard gestolen en wil je in Nederland een nieuwe aanvragen? Dan kan dat problemen opleveren.
Sociale voorzieningen
Door uitschrijving bij de gemeente vervalt het recht op sociale voorzieningen zoals huursubsidie, kinderbijslag, zorgtoeslag en een uitkering. Er zijn reizigers die zich mede om deze reden bewust niet uitschrijven, ondanks ze dat wel verplicht zijn door het overschrijden van de maximale reisperiode van 8 maanden. Als de gemeente erachter komt word je zoals gezegd alsnog uitgeschreven en kun je onterecht ontvangen toeslagen met terugwerkende kracht terug betalen.
Wonen
Door een uitschrijving bij de gemeente vervalt het recht op huursubsidie. Dat kan een flinke financiële domper zijn wanneer je tijdens een reis een huurwoning in Nederland blijft aanhouden. Ook goed om te weten is dat er mogelijk geen aanspraak meer kan worden gemaakt op de opgebouwde jaren voor een sociale huurwoning bij Woningnet (dit verschilt per gemeente). Bij terugkomst in Nederland kun je dan weer achteraan de rij aansluiten.
AOW-pensioen
Voor elk jaar zonder inschrijving bij een Nederlandse gemeente moet 2% van het AOW-pensioen worden ingeleverd. Dat klinkt weinig, maar wanneer 8 maanden in het buitenland ineens een paar jaar wordt loopt dat percentage al snel op. Gelukkig bestaat er een mogelijkheid om dit vrijwillig te verzekeren. Dat kan bij de Sociale Verzekeringsbank.
Zorgverzekering stopzetten
Zonder recht op zorgtoeslag wordt een zorgverzekering voor de gemiddelde backpacker al snel wat duur. Een misverstand is dat het stopzetten van de zorgverzekering hand in hand gaat met een uitschrijving bij de gemeente. Iedereen in Nederland heeft een verzekeringsplicht voor een basisverzekering, ook als je voor langer dan 8 maanden naar het buitenland vertrekt. Deze twee staan dus los van elkaar. De verzekeringsplicht is er voor de duur van 12 maanden en een dag. De zorgpremie moet dus gewoon doorbetaald worden. De zorgverzekering eerder stoppen kan, maar dat is alleen mogelijk bij een definitieve emigratie of wanneer je gaat werken in het buitenland. In dat laatste geval is het vaak wel nodig om de werkpapieren als bewijs te overleggen voordat je toestemming krijgt om de zorgverzekering te stoppen.
Reisverzekering
Iedereen die op reis gaat doet er goed aan een reisverzekering af te sluiten. Let er bij het afsluiten van een reisverzekering op dat niet alles door de gewone zorgverzekering wordt vergoed en andersom. Bekijk dus goed welke verzekering je kiest. Voor een lange reis moet je een doorlopende reisverzekering afsluiten. Omdat de meeste verzekeraars tot maximaal een half jaar dekken, blijft er maar een handjevol aanbieders over. En ook onder de overgebleven aanbieders is er slechts een enkeling die een reisverzekering biedt zonder dat daar een Nederlandse zorgverzekering of inschrijving voor nodig is. Bij de Wonen in het buitenland verzekering van OOM kan dat wel, deze is af te sluiten voor onbepaalde tijd en het hebben van een zorgverzekering is niet verplicht.
Geen Nederlands recht
Zonder inschrijving bij de gemeente ben je geen Nederlands inwoner meer en daardoor vervallen een aantal rechten. Zo kun je niet meer:
– Een rekening openen en bankpassen aanvragen
– Een DigiD aanvragen en gebruiken
– Een baby inschrijven in Nederland
Ondanks een uitschrijving bij de gemeente blijf je Nederlander. Je behoudt het recht op een paspoort en burgerservicenummer (BSN). Wanneer er inkomsten vanuit het buitenland worden gegenereerd via Nederlandse klanten kan het zijn dat de Belastingdienst vindt dat je belastingplichtig bent in Nederland. Met een BSN nummer kan er dan een M-formulier worden aangevraagd om de aangifte in te dienen en de inkomsten op te geven.
Lees hier meer over waar je als digital nomad belasting moet betalen
Het wel of niet uitschrijven bij de gemeente bij een verblijf in het buitenland langer dan 8 maanden levert nog weleens discussie op tussen backpackers op het internet. Reizigers die gebruik willen maken van sociale toeslagen zitten niet op een uitschrijving te wachten, maar er zijn er nog veel meer die geen zin hebben in ‘gedoe’. Begrijpelijk, maar dan is er maar één optie: niet langer dan 8 maanden naar het buitenland gaan.
Heel simpel. Er zijn in het verleden genoeg mensen geweest die misbruik hebben gemaakt van het sociale systeem. Zo kon je grotendeels in het buitenland wonen en toch allerlei sociale voorzieningen zoals kinderbijslag, zorgtoeslag en een uitkering in Nederland blijven ontvangen. Daar wilt Nederland terecht niet aan meewerken. Echter leven we in een tijd waarin reizen steeds toegankelijker wordt. Daardoor gaan steeds meer mensen op wereldreis of kiezen voor een bestaan als digital nomad. Veel daarvan willen het thuis netjes regelen en hun belastingen betalen, maar de instanties zijn nog niet ingericht op dit type reiziger waardoor ze worden behandeld als iemand die definitief emigreert. Dat is natuurlijk een groot verschil. Het zou dan ook fijn zijn als instanties in de toekomst beter kunnen omgaan met dit type reiziger en duidelijke regels opstellen.
22 Comments
Duidelijk artikel! Onlangs iets vergelijkbaars geschreven. Wel nog kanttekening: Wij hebben ons onlangs uitgeschreven. Onze zorgverzekering wordt niet stopgezet mits we gaan werken in het buitenland. Als we dat gaan doen moeten we ons contract mailen en wordt de zorgverzekering stopgezet. Daarnaast houden wij ook “gewoon” onze punten bij de woningbouw. Gelukkig! Al zal dit vast verschillen per corporatie..
De opgebouwde jaren bij de woningbouw verschilt inderdaad per gemeente. Wel goed om te weten mocht je ineens toch al je opgebouwde jaren kwijt zijn, fijn dat jullie ze mogen houden! Scheelt weer ;=) Dat van die zorgverzekering stopzetten wanneer je gaat werken in het buitenland heb ik inderdaad ook al een aantal keer voorbij zien komen. Stond toevallig ook op de planning om dit punt deze week nog even toe te voegen aan dit artikel. Thnx!
Handige info, ben ook wat reseach aan het doen voor m’n wereldreis en denk idd dat ik net als kirsten m’n punten kan houden. Volgens mij zitten wij namelijk bij dezelfde woningcooperatie. Goed om uit te zoeken!
Zeker goed uitzoeken, maar het zou inderdaad fijn zijn als je toch je punten voor een sociale huurwoning mag blijven houden. Toch zonde als je al die opgebouwde jaren ineens kwijt bent.
Ik ben eigenlijk wel benieuwd hoe een gemeente er achter moet/kan komen dat je langer als 8 maanden in het buitenland bent?
Niet zo makkelijk en daarom gokken veel reiziger het er maar op. Ze starten bijvoorbeeld een adressenonderzoek als je bijvoorbeeld al maanden geen inkomen meer hebt ontvangen of soortgelijke situaties waar de gemeente hoogte van kan krijgen. Ze worden dan bijvoorbeeld getipt door de Belastingdienst. Daar gaat meestal wel wat tijd overheen.
Dit is niet mijn ervaring… ben de afgelopen week benaderd door de gemeente toen ik nog maar net een paar weken op reis was. Heb een pensioen uitkering, maar heb vanwege de benodigde inkomsten voor het reizen mijn flat verhuurd. Voor een jaar ( was advies makelaar) . De huurders schreven zich in en de gemeente zag dat ik een jaar wegging en startte meteen een adressenonderzoek waarbij ik vrolijk ( niet op de hoogte van de 8 maanden regel) zei een jaar te gaan reizen in Europa… Ben meteen uitgeschreven als zijnde geemigreerd naar Spanje, waar ik toen op dooreis naar Portugal kampeerde… terwijl ik het komende jaar zeker ook 4 tot 5 maanden in Nederland zal verblijven. Gemeente blijft onvermurfbaar en ik vlieg nu terug om eea recht te zetten. Officieel is deze absoluut ongewenste emigratie alleen via de rechter te veranderen. Wat een zootje !
Wauw, wat een belachelijke actie van de gemeente zeg! Hoewel er nog veel onduidelijke regels zijn zou uitschrijven niet nodig zijn wanneer je tijdens een jaar reizen zeker 4 tot 5 maanden in Nederland verblijft. Je bent dan immers minder of maximaal 8 maanden aaneengesloten in het buitenland en dat is voldoende om in NL ingeschreven te mogen blijven. Hopelijk kan het snel weer voor je worden omgezet!
Shamira, heb juridische hulp ingeschakeld maar ben ook speciaal teruggevlogen vanuit Portugal om eea -zo mogelijk- aan de balie te regelen. Telefonnisch kwam ik nergens. Had een vervolgafspraak bij Burgerzaken na een week en ze hebben een oplossing kunnen vinden. Waarschijnlijk ook omdat er een juridische verkeerde aanname was. Kostte me veel geld maar het is beter dan het alternatief van uitgeschreven zijn ,wat rampzalig was voor me. En ik vertel het zoveel mogelijk mensen om dit zeer stressvolle gedoe te voorkomen terwijl je gewoon een tijd wilt reizen.
En als het slechts 1, 2 of bijvoorbeeld 7 dagen langer dan 8 maanden reizen is? Heb je dan ook een probleem of wordt dit wel door de vingers gezien?
Ik ben niet van de gemeente, dus ik kan helaas niks garanderen. Maar dat zal waarschijnlijk geen probleem vormen. Ze moeten er eerst achter zien te komen dat je al zolang weg bent en dan gaan ze eerst nog een adressenonderzoek starten.
Ok, dank voor de reactie Shamira!
En hoe zit het als je tijdens je reis freelancer wordt, geen bedrijf mag inschrijven in NL, maar wel belastingsplichtig bent?
Hi Maartje, als het goed is kun je dan een M-formulier aanvragen bij de Belastingdienst om je inkomen aan te geven.
Mijn dochter gaat op 1 september studeren in Amerika. Ze komt met de kerst 2 weken thuis en gaat dan opnieuw tot 1 juni 2019.
De totale studie periode is 9 maanden. Echter, in twee verschillende jaren en met een onderbreking. Klopt het dat ze zich dan niet hoeft uit te schrijven? En stel dat ze niet terugkomt met Kerst. Valt de reis dan in twee verschillende kalenderjaren? Waardoor ze zich ook niet hoeft uit te schrijven? Dank voor je reactie!
In principe is de regel dat die 8 maanden niet binnen één kalenderjaar of aaneengesloten hoeft te zijn. In theorie zou je dochter zich dan verplicht moeten uitschrijven bij de gemeente, maar ik verwacht eerlijk gezegd een andere reactie wanneer je hiervoor even contact opneemt met de eigen gemeente. Niet elke gemeente hanteert dezelfde termijn, maar deze situatie valt ook maar net binnen de officiële regel. Ik zou verwachten dat ze daar niet zo ingewikkeld over doen. Succes!
Hoi,
Vraagje: Wat is je ervaring qua belastingaangifte na een lange reis waarbij je geen inkomsten uit het buitenland hebt gegenereerd?
Ik ben straks na ruim 12 maanden weer thuis, heb me dus ook bij mijn gemeente uitgeschreven. Ik kon er voor kiezen mijn zorgverzekering te houden mits ik niet in het buitenland zou werken (en dus niet gedaan). Nou had ik mijn belastingaangifte online gedaan, maar toen kreeg ik op het in Nederland doorgegeven postadres een brief dat ik een m-biljet moest invullen voor de belastingaangifte. Ik heb de eerste helft van 2018 gewoon in Nederland gewerkt en daarna ben ik gaan reizen. Ik ben dus niet geëmigreerd, en ik heb ook geen inkomsten uit het buitenland. Moet ik dan nog steeds dat formulier invullen? Ik heb namelijk het idee dat dat alleen over buitenlandse inkomsten gaat en die heb ik dus niet. (Echt alleen maar gedoe die belastingdienst op reis. Je zou bijna nooit meer weg willen).
Hopelijk weet iemand meer, want ik vind het allemaal verwarrend!
Lastig, maar ik denk dat je het m-formulier gewoon kan invullen. Volgens mij is dit formulier ook wanneer je inkomsten uit Nederland hebt, maar daar niet bent ingeschreven. Anders even bij de Belastingdienst informeren hoe het precies zit, want het kan inderdaad erg verwarrend zijn allemaal.
Hallo Shamira,
Ik vertrek eind 2019 voor langer dan 8 maanden naar het buitenland. Het is lastig om helder te krijgen hoe het belastingtechnisch in elkaar steekt. Wellicht kun je mij helpen bij de onderstaande vragen;
– Stel ik krijg inkomen dat niet per definitie een link met een specifiek land heeft. Waar dien ik dan belasting te betalen? (Bv. inkomen van youtube door het plaatsen van reisvlogs).
– Dien ik werkzaamheden die zijn uitgevoerd in het buitenland (Bv. Australië onder een toeristenvisa) in NL aan te geven bij mijn inkomensbelasting of blijft mijn inkomen hier “0” en dien ik in het land waar ik werk (indien van toepassing) inkomensbelasting af te dragen?
– Als ik eind 2019 vertrek moet ik, zoals gebruikelijk in 2020, aangifte inkomstenbelasting over 2019 doen (ik heb het grootste deel van dit jaar immers nog voor een Nederlandse werkgever gewerkt). Gaat dit nog op de oorspronkelijke manier met mijn DIGID login, ondanks dat ik in 2020 al uit het RBP uitgeschreven ben?
Hopelijk kun je mij van advies voorzien :)
Groetjes, Joeri
Hoi Joeri,
Excuus voor mijn wat late reactie. Ik zou je graag willen helpen, maar ik ben geen belastingadviseur en ben daarom voorzichtig in het geven van adviezen op dit gebied. Ook omdat er voor dit situaties geen standaardregels zijn. De Belastingdienst zal bepalen of je in Nederland belastingplichtig bent, dat hangt o.a. af van de band die je met Nederland hebt. Dat geldt ook voor werk dat in Australië is uitgevoerd, maar dat is anders wanneer je daar werkt onder een WHV (zoek op facebook eens de groep ‘dutchies in australia’).
Hallo, ik heb de volgende vraag:
Wij verblijven voor 7 maanden op curacao. Sinds 4 september. Om dan weer terug te gaan naar Nederland.
Hier is het zo dat wanneer je geen vergunning hebt ( die wij wel hebben) niet langer als 180 dagen PER KALENDERJAAR hier mag verblijven. In Nederland wordt gesproken over een jaar. Dus betekent dat, wij dan niet eerder dan 5 september 2020 terug kunnen gaan naar Curacao, of begint de telling weer opnieuw zodra wij bv op 18 juli een ticket boeken. Graag jou reactie
.
Hoi Greetje, de uitschrijfregel vanuit Nederland staat los van regels die andere landen hanteren over een maximaal verblijf. Om ingeschreven te blijven in Nederland geldt de regel per jaar en die 8 maanden hoeven dan niet aaneengesloten te zijn of precies binnen één kalenderjaar te vallen. In theorie zou 18 juli teruggaan inderdaad dan te vroeg zijn omdat het maximaal aantal maanden per jaar dan wordt overschreven, maar in de praktijk ligt dit soms anders. Het beste kun je hierover contact opnemen met de eigen gemeente. Die kunnen je meer informatie geven over welke regel zij precies hanteren en hoe streng ze deze naleven.