Als digital nomad of locatie-onafhankelijk ondernemer heb je soms niet veel meer nodig dan een laptop en internet, maar een stabiele en snelle internetverbinding is onderweg helaas niet zo vanzelfsprekend. Toch is goed internet voor veel mensen essentieel. Niet alleen voor ondernemers en werknemers die remote kunnen werken, maar ook als je gewoon graag een serie wilt streamen of online even wat op wilt zoeken. Weinig is dan ook frustrerender dan mails die niet laden, bestanden die je niet kan uploaden of videomeetings die vastlopen door traag internet. In deze blog delen we daarom onze beste tips voor internet onderweg in een camper.
Wij werken zelf sinds 2012 locatie-onafhankelijk en werkten eerder o.a. vanuit Australië, Curaçao, Nieuw-Zeeland, Noorwegen, Spanje en Thailand. Dat klinkt allemaal mooi (en dat is het ook), maar internet blijft vaak een uitdaging op reis. Zo vonden we gek genoeg in Australië beter internet bij een café in de outback dan in Sydney en werkten we in Nieuw-Zeeland vaak in de koffiehoek van een tankstation omdat er verder geen snel internet te vinden was. Best een uitdaging dus dat internet onderweg. Maar vanaf dat we parttime in onze camper wonen, werken en reizen zijn we op zoek gegaan naar een vaste oplossing voor internet onderweg en daarbij komt Niels zijn jarenlange ervaring als IT netwerk engineer natuurlijk goed van pas! In deze blog bespreken we daarom 4 opties. In volgorde van betrouwbaarheid en oplopende prijs heb je dan grofweg de volgende opties voor internet in de camper:
- Publieke Wi-Fi hotspots, bijvoorbeeld op een camping, bibliotheek of tankstation
- Hotspot met je telefoon (ook wel tethering genoemd)
- Mi-Fi of LTE 4G/5G router, eventueel i.c.m. een externe antenne
- Via satelliet internet, bijvoorbeeld via Starlink
Roaming internet in de EU
Voordat we de opties voor internet in de camper verder toelichten willen we eerst meer uitleg geven over roaming en de kosten van internet binnen en buiten de EU. Binnen de EU zijn namelijk de mobiele roamingkosten afgeschaft, waardoor je de databundel van je mobiele telefoon kan blijven gebruiken zonder dat daar extra kosten aan vastzitten. Voor het gebruik van je abonnement en databundel in het buitenland zijn echter wel voorwaarden verbonden. Onder de optie ‘hotspot maken met je telefoon’ lees je hier meer over. Buiten de EU worden nog wel roamingkosten gerekend en zeker voor mobiel internet kan dit erg duur zijn.
Draadloze verbinding en slecht bereik in de camper
Alle opties die we bespreken voor internet in de camper gaan uit van draadloos internet. Het nadeel van een draadloze verbinding is echter dat het signaal slecht tegen het metaal kan waar veel (bus)campers van gemaakt zijn. Het signaal krijgt dan last van demping en weerkaatsing, waardoor je binnen de camper veel slechter internet kan hebben dan buiten. Dit is op te lossen door je mobiele telefoon of Mi-Fi router bij een raam of buiten te plaatsen of door een externe antenne (los of vaste optie mogelijk) buiten te plaatsen, die je met een kabel aansluit op de LTE router binnen. Internet via satelliet werkt standaard met een externe antenne of schotel.
Beste opties voor internet in de camper
Zoals eerder besproken zijn er grofweg 4 verschillende opties voor internet in de camper, elk verschillend in betrouwbaarheid, kwaliteit en prijs. Hieronder bespreken we de 4 opties in volgorde en alle voor- en nadelen. Dan kun je daarna zelf bepalen welke optie voor internet in de camper voor jou het beste werkt.
Wi-Fi versterker op de camping
Sta je regelmatig op campings en is internet niet zo heel belangrijk voor je werk? Dan kun je prima gebruik maken van de camping Wi-Fi. De ontvangst is vaak niet overal even goed en van snel internet is over het algemeen al helemaal geen sprake, maar het wordt vaak gratis aangeboden en is dus prima als je niet te veel eisen hebt. Heb je het internet echter nodig voor je werk of wil je bijvoorbeeld je favoriete serie streamen? Dan is de Wi-Fi op een camping niet de ideale optie. Voor betere ontvangst kun je eventueel wel nog gebruik maken van een externe Wi-Fi versterker. De antenne op de versterker kan het internet signaal beter opvangen dan de kleinere antennes die in mobiele telefoons en laptops zitten. Het opgevangen signaal wordt vervolgens omgezet in een eigen Wi-Fi netwerk waar je meerdere apparaten mee kan verbinden. Wel goed om te weten is dat zo’n Wi-Fi versterker vooral zorgt voor een beter bereik, de winst in snelheid is over het algemeen zeer klein.
Verder goed om te weten is dat je met internet op de camping verbinding maakt met een openbaar netwerk. Deze zijn vaak zonder wachtwoord of via een vrij of makkelijk verkrijgbaar wachtwoord toegankelijk, waardoor je kwetsbaar bent voor hackers die data willen onderscheppen. Dat probleem is op te lossen door gebruik te maken van een VPN. Een VPN verbinding maakt gebruik van encryptie zodat data versleuteld is tot en met de VPN server. Openbare netwerken zoals op een camping kunnen zo geen inzicht krijgen in jouw dataverkeer. Een bijkomend voordeel van een VPN is dat je kan doen alsof je in Nederland bent, waardoor je ook Nederlandse televisie en streamingsdiensten kan kijken.
Tip: NordVPN
Eigen databundel met hotspot functie van je smartphone
Als je net als wij liever off-grid kampeert ben je voor internet in de camper afhankelijk van een mobiele verbinding. Gelukkig zijn de roamingkosten binnen de EU afgeschaft en kun je gewoon de eigen databundel van je mobiele abonnement gebruiken. Via de instellingen op je smartphone kun je een hotspot creëren waardoor je een lokaal Wi-Fi netwerk opzet op basis van je abonnement. Zo heb je ook de mogelijkheid om andere apparaten zoals je laptop te verbinden en daarop internet te gebruiken. Een nadeel van deze optie is dat de batterij van je telefoon met deze optie erg snel leeg gaat, je sneller last hebt van slecht bereik door de kleine antenne in je telefoon i.c.m. de demping en weerkaatsing van de camper, en dat er voorwaarden zitten aan het gebruik van de eigen databundel in het buitenland. Dit staat beter bekend als fair use policy.
Om misbruik in het buitenland te voorkomen geldt vaak een limiet in data (lager dan je bundel) en een periode van gebruik. Het gaat er vooral om dat je een duurzame band met Nederland hebt en je je abonnement vaker in Nederland gebruikt dan in het buitenland. Voor een redelijk gebruik wordt bij veel providers gekeken naar een periode van vier maanden. Heb je in die periode je abonnement vaker in het buitenland gebruikt dan in Nederland? Dan wordt er contact met je opgenomen waarna je je internet verbruik in het buitenland moet aanpassen, je jouw duurzame band met Nederland moet aantonen of waarna je abonnement eventueel zelfs (tijdelijk) wordt stopgezet.
Ben je dus langdurig in het buitenland of heb je meer data nodig dan je bundel geeft, dan kun je beter een lokaal simkaartje kopen met daarop een bepaalde hoeveelheid data. Is de bundel op? Dan koop je een nieuw simkaartje of zet je er een nieuw tegoed op. Veel smartphones ondersteunen een 2e (e-)SIM kaart zodat je daar een lokale simkaart in kan doen terwijl je ook gewoon nog bereikbaar blijft op je Nederlandse nummer.
Mi-Fi of 4G/5G LTE Router
Een Mi-Fi of 4G/5G LTE router is een apparaat waar een simkaartje in gaat waarna je er een Wi-Fi netwerk van kan maken. Hierdoor creëer je jouw eigen Wi-Fi netwerk in de camper waar je alle apparaten – zoals telefoons, laptops en tablets – mee kan verbinden. Het verschil tussen een Mi-Fi router en een LTE router is tegenwoordig erg klein, vandaar dat deze namen veel door elkaar worden gebruikt. Een LTE router is vaak wat groter en bedoeld voor in een vaste installatie (heeft geen accu), terwijl een Mi-Fi router juist vrij compact is en over een accu beschikt zodat je een mobiele hotspot kan creëren. Wil je goed internet in de camper, vooral ook als je graag off-grid kampeert? Dan kun je in plaats van op de namen beter letten op functies en specificaties zoals LTE Categorie, ondersteunde frequentiebanden en de mogelijkheid voor het aansluiten van een externe antenne. Een externe antenne kun je namelijk buiten de camper plaatsen waardoor je geen last meer hebt van de demping en weerkaatsing van een eventuele metalen carrosserie van de camper. Hierdoor wordt het netwerksignaal beter opgevangen en heb je een beter bereik.
Bij het kiezen van de juiste Mi-Fi of 4G/5G LTE router is het goed om hierop te letten:
- Mobiele netwerken: 3G / 4G / 5G
- Ondersteunende frequentiebanden en in welke landen deze gebruikt worden
- De theoretische snelheid van de mobiele verbinding (LTE Categorie)
- De snelheid en frequentie band van de Wi-Fi verbinding
- Aanwezigheid van externe antenne aansluiting
Om een goede verbinding op te kunnen zetten moet de router minimaal 4G ondersteunen, maar met de komst en het uitrollen van 5G zou je ook al kunnen kijken naar een router die ook 5G ondersteunt. Deze zijn in aanschaf weliswaar een stuk prijziger, maar nu er nieuwe 5G frequentiebanden vrijkomen kan het zeker de moeite waard zijn om gelijk in de juiste router te investeren. De nieuwe 5G standaard zorgt o.a. voor snellere verbindingen met minder vertraging, al is het nog erg afhankelijk van de provider hoe dit wordt ingezet. Een ander voordeel van een 5G router is dat de gebruikte modems van hogere kwaliteit zijn waardoor ook bij een slechte signaal sterkte een goede verbinding opgezet kan worden.
4G en 5G routers zijn allebei versies van LTE. LTE staat voor Long Term Evolution en beschrijft het mobiele communicatiesysteem (4G en 5G zijn hier ‘evoluties’ in). Binnen LTE wordt onderscheid gemaakt in categorieën om de (theoretisch maximale) verbindingssnelheid aan te duiden. Hoe hoger dus de categorie, ook wel CAT. genoemd, des te hoger de snelheid waarmee data kan worden verzonden en er minder congestie op het Wi-Fi netwerk zit. Werk je veel remote vanuit de camper? Dan zouden wij aanraden om minimaal voor een CAT.20 LTE router te gaan. Alle 5G routers ondersteunen sowieso minimaal CAT.20, maar er zijn ook 4G LTE routers die deze categorie ondersteunen. Wat dat betreft en met 5G wat nog lang niet overal beschikbaar is, is het op dit moment ook echt nog prima om voor een mobiele router te kiezen die maximaal 4G ondersteunt.
Let bij de keuze voor een 4G/5G LTE router goed op de eerder genoemde punten, waaronder de frequentiebanden. Over het algemeen wordt hierin onderscheid gemaakt tussen USA, Europa en APAC. Wanneer je een router in Nederland koopt voldoet deze in principe altijd voor de EU, maar soms ook voor andere werelddelen waardoor je de router ook mee kan nemen mocht je plannen hebben om buiten de EU of overzees te reizen. Check dan wel met welke providers de router compatible is zodat je weet van welke providers je een lokale simkaart kan kopen. Want hoewel een router wel de frequenties in een bepaald werelddeel kan ondersteunen, is de router niet ook per se compatibele met alle providers die daar actief zijn.
Als het gaat om frequentiebanden is het ook handig om te letten op de frequentie of band waarmee de Wi-Fi wordt uitgezonden. Deze frequentiebanden staan beter bekend als 2,4GHz, 5GHz en 6GHz. Wi-Fi gebruikt radiogolven om data uit te wisselen met verbonden apparaten. Dit signaal wordt uitgezonden via een GHz frequentie. Het voordeel van een 2,4GHz is dat het signaal sterk is en daardoor een groot bereik heeft. Wel wordt de snelheid minder als er meer apparaten verbonden zijn met het Wi-Fi netwerk. Het voordeel van 5GHz+ is dat er minder verstoring is en het signaal extra hoge snelheden biedt waardoor werken met grote bestanden geen probleem is. Een nadeel van 5GHz+ is alleen dat het bereik minder groot is dan 2,4GHz en je dus in de buurt van het Wi-Fi modem moet blijven. In de compacte ruimte van een camper is dit echter geen probleem en daarom kun je het beste kijken naar een router die 5GHz+ ondersteunt. Let wel op dat je Wi-Fi apparaten ook de 5Ghz bieden. Is dit niet voor al je apparaten het geval dan moet je toch de 2,4GHz frequentieband gebruiken of een dual-band Wi-Fi router inzetten die beide frequenties gelijktijdig kan gebruiken.
Zoals eerder besproken is het aan te raden om voor een goed bereik te werken met een externe antenne. Onder deze antennes is er veel keuze, maar het makkelijkste is om te kiezen voor een behuizing waar meerdere (omni-)antennes in verwerkt zitten. Deze worden aangeduid met 2×2 of 4×4 MIMO. Voor een snellere verbinding maakt een 4G/5G LTE router namelijk gebruik van meerdere antennes. Er worden dan twee of vier antennes gecombineerd voor het beste signaal. Afhankelijk van de aansluitingen op de router kun je kiezen voor twee of vier keer een externe antenne of gecombineerde antennes in één behuizing. Controleer met de verkoper of de antenne de juiste aansluitingen heeft of dat je mogelijk nog een verloopkabel nodig hebt.
NOTE*: koop nooit een 4G/5G-Booster. Een router ontvangt het signaal van een netwerk en zet deze om in een hotspot terwijl een Booster het mobiele netwerk weer opnieuw uitzendt op de 4G/5G frequentie. Dat mag niet. Het is niet jouw netwerkfrequentie maar van de provider waardoor je hier niet vrij op mag zenden en daarom is een Booster in de meeste EU landen verboden en staan er hoge boetes op het gebruik ervan.
Tip goedkope router: Huawei E5577
Tip beste prijs-kwaliteitverhouding router: Netgear Nighthawk M2 (4G + CAT20 + 5 GHz + 4×4 MIMO)
Tip 5G router: Netgear Nighthawk M5 (4G/5G + CAT20 + 5 GHz + 4×4 MIMO)
Tip antenne: Peplink Mobility 40G
Internet via satelliet
Een internetverbinding via satelliet wordt al langer gebruikt door mensen die op zee varen of avonturiers die in afgelegen gebied reizen en daardoor werken met een satelliettelefoon of internet om te kunnen blijven communiceren. Internet via satelliet is over het algemeen erg snel en betrouwbaar, hoewel het lange tijd juist erg traag was omdat de satellieten waar gebruik van werd gemaakt ver van de aarde (ruim 35.000 km) af staan. De satellieten van Starlink bevinden zich echter in een lage baan op slechts 550 km afstand van de aarde waardoor er nog nauwelijks sprake is van vertraging. Dit heeft voor een kleine revolutie gezorgd, zeker nu Starlink ook een ontvanger heeft die klein genoeg is om mee te kunnen nemen en is voorzien van een vaste installatie die je bijvoorbeeld op een imperiaal kan bevestigen.
Het grote voordeel van Starlink is dat je in principe overal internet hebt, ook op afgelegen plekken ver van de bewoonde wereld. Waar een 4G/5G LTE router dus stopt op het moment dat er geen bereik is, doet Starlink het nog wel. Je moet hiervoor echter wel vrij zicht naar boven hebben. Wanneer je off-grid in de natuur kampeert kun je dus wel flink last hebben van minder/slecht bereik doordat bomen het vrije zicht blokkeren. Met een eenmalige aanschaf van €450 en maandelijks €100 (het abonnement kan je in- en uitschakelen) is het niet meteen een goedkope oplossing voor internet in de camper. Echter is de aanschaf van een goede LTE router ook niet goedkoop. Wat betreft budget is het verschil dus minder groot dan je misschien zou denken, alhoewel veel mensen maandelijks niet zoveel geld kwijt zijn aan lokale simkaartjes.
Maar nadelen zitten er ook aan internet via Starlink. Zoals gezegd is het maandelijkse abonnement over het algemeen duurder dan de meeste mensen zullen uitgeven aan data op een lokale simkaart en moet je vrij zicht naar boven hebben voor goed bereik. Uit ervaringen van anderen weten we dat een klein open veldje vaak onvoldoende is. Een serieuzer open veld met vrij zicht naar boven lijkt dus vaak noodzakelijk waardoor Starlink minder geschikt is als je graag in een bosrijke omgeving kampeert. Bovendien heeft Starlink een enorme impact op het milieu. Zo zorgen de satellieten van Starlink voor onnodig extra ruimtepuin, kunnen ze de signalen van radiotelescopen verstoren waardoor het werk van astronomen en daarmee de wetenschap wordt bemoeilijkt en zorgt de lancering van een raket om de satellieten de ruimte in te krijgen voor tonnen extra aan CO2-uitstoot. Internet via satelliet is een mooie oplossing voor snel en betrouwbaar internet, maar er zitten dus ook serieuze nadelen aan met een enorme impact.
Conclusie
Wat voor jou de beste optie is voor internet in de camper is afhankelijk van waar je het voor gaat gebruiken. Gebruik je internet alleen tijdens vakanties en voor plezier, dan is het prima om gebruik te maken van de camping wifi en af en toe de hotspot van je telefoon. Ga je vaker op reis en wil je liever wat meer zekerheid wat betreft internet zonder daar al te veel geld aan uit te geven? Koop dan een MiFi-router, bijvoorbeeld de veel gebruikte Huawei E5577 in combinatie met een lokaal simkaartje.
Combineer je regelmatig reizen met werken en is goed internet belangrijk om je werk onderweg te kunnen blijven doen? Dan kun je het beste kiezen voor een mobiele router i.c.m. een externe antenne en een lokaal simkaartje. Dit is ook de optie die wij gebruiken in de camper, waarbij we hebben gekozen voor de Netgear Nighthawk M5. Deze router ondersteunt 4G (CAT.20), 5GHz, is wereldwijd te gebruiken doordat de router alle frequentiebanden ondersteunt en kun je de router combineren met een 4×4 MIMO waardoor je het maximale antennes kan gebruiken voor beter bereik. Voor de antenne maken wij gebruik van de vaste antenne Peplink Mobility 40G. Deze heeft vier 4G/5G antennes gecombineerd in één behuizing. Door de eenvoudige montage en het platte ontwerp (36mm hoog) valt deze bijna niet op en is daardoor ideaal voor op het dak van een camper.
Dit artikel bevat een affiliate link. Lees hier meer over in de disclaimer.