De oorsprong van tattoos uit Polynesië
Tattoos vormen een permanente versiering van het lichaam. Soms heeft het een betekenis, maar soms worden ze ook gewoon gezet omdat het mooi is. Zo is het tegenwoordig, maar voor bepaalde bevolkingsgroepen met een eeuwenoude geschiedenis heeft een tattoo vooral sociale- en culturele waarde.
Eeuwen geleden maakten tattoos onderdeel uit van een eigen cultuur. Het was een belangrijke sociale graadmeter binnen de samenleving. Volgens traditie werden tattoos gezet om een identiteit, familieband, levensverhaal of de eigen positie op de sociale ladder aan te duiden. Buitenstaanders konden de tattoos ‘lezen’ en zo bepalen wie zij voor zich hadden. In delen van de wereld heeft een tatoeage nog dezelfde waarde als toen en wordt op dezelfde traditionele wijze gezet.
Tijd om deze verhalen opnieuw te delen en terug te gaan naar de oorsprong van de tattoo die ligt in het verre Polynesië.
Betekenis Maori tattoo | Ta moko
Mede dankzij het toerisme is iedereen inmiddels bekend met de Maori cultuur uit Nieuw-Zeeland. Sommigen kennen de geschiedenis van Waitangi en anderen hebben de haka weleens gezien, maar de meesten onder ons kennen de Maori van hun typerende tattoos. Ze worden gekenmerkt door spiraalvormige cirkels die betekenis geven aan hun status, afkomst, familie en persoonlijke levensverhaal. Wereldwijd, maar zeker ook in Nederland krijgt deze vorm van permanente lichaamsversiering veel waardering.
Zelf noemen de Maori hun tattoos Ta moko. Inmiddels wordt gebruik gemaakt van moderne technieken, maar voorheen werd de Ta moko met een beitel van albatrosbotten in het lichaam gekrast. Vooral in het gezicht. De lijnen en spiraalvormige cirkels kennen een eigen betekenis zodat eenieder zijn of haar eigen levensverhaal kan vastleggen. Door voornamelijk in het gezicht te werken kan men in één oogopslag zien wie hij voor zich heeft. Ook de familieachtergrond kan worden afgelezen door beide kanten van het gezicht aan één ouder toe te wijden. De linkerkant van het gezicht voor vader en rechts voor moeder. De Ta moko is daarom bijna nooit helemaal symmetrisch en voor ieder persoon uniek. Door moderne maatschappelijke gebruiken laten nog maar weinig Maori zich in het gezicht tatoeëren en wordt uitgeweken naar andere delen van het lichaam zoals armen, borst, rug en benen.
Betekenis Maori gezicht tattoos:
– Ngakaipikirau: de rang van de persoon binnen de groep, geplaatst in het midden van het voorhoofd.
– Ngunga: de positie van de persoon, geplaatst rond de wenkbrauwen.
– Uirere: de leidende rol van de persoon, geplaatst tussen de ogen boven de neus.
– Uma: de huwelijkse status van de persoon, geplaatst op de slapen.
– Raura: een persoonlijke handtekening, geplaatst onder de neus.
– Taiohou: het beroep van de persoon, geplaatst op de wangen.
– Wairua: de belangrijkheid van de persoon, geplaatst op de kin.
– Taitoto: geboortestatus van de persoon, geplaatst op de kaak.
Polynesische tattoos
Het woord tattoo is afgeleid van het woord tatau en is afkomstig uit Polynesië. Ontdekkingsreiziger James Cook nam het woord en de betekenis ervan mee terug naar Europa nadat hij en zijn bemanningsleden het Polynesisch gebied ten oosten van Australië ontdekte. Vooral zijn medereiziger Joseph Banks was geïnteresseerd in de Polynesische tattookunsten en nam zijn bestudeerde materiaal mee naar huis. Een aanvullend verhaal vertelt dat James Cook en zijn bemanningsleden zichzelf lieten tatoeëren en de tattookunst zich daardoor bij hun terugkomst in Europa verder ontwikkelde.
Oorsprong van de tattoo
Polynesië is een eilandengroep met meer dan 1000 eilanden. De oorsprong en verspreiding van de tattoo is daarom moeilijk te achterhalen. Toch lijken de tattoowortels in Fiji of Samoa te liggen. Volgens de Samoaanse mythologie zwommen de tweelingzussen Tilafaiga en Taema met een mand vol tattoo-instrumenten van Fiji naar Samoa. Onderweg zongen ze een lied dat zei dat alleen vrouwen getatoeëerd worden. Onderweg doken ze naar beneden om een zeekraal te vangen waarnaar eenmaal boven het lied ineens was veranderd en er alleen mannen getatoeëerd mochten worden. Dit lied staat in Samoa bekend als de Pese o le Pe’a of Pese o le Tatau.
Krijgers, priesters, ali’i (adellijke rang) en hun nakomelingen (man & vrouw) werden voorzien van een tatoeage. Met name de eigen pe’a (voor mannen) en malu (voor vrouwen) tattoos vormen een belangrijk onderdeel binnen hun cultuur en worden nog steeds op traditionele en pijnlijke wijze gezet. De motieven worden veelal herhaald om zo grote delen van het lichaam (soms in zijn geheel) te bedekken.
Fotocredits: Tattoo Left Hand
Traditioneel tatoeëren
De oorspronkelijke pe’a tatoeages uit Samoa werden alleen op traditionele wijze met behulp van stukjes bot, schildpad en hout gezet. Een pijnlijke beproeving dus. Voor de inkt werd zwart roet afkomstig van de verbrande pit van een gedopte kemirinoot gebruikt. Het traditioneel tatoeëren wordt nog steeds uitgevoerd door tufuga ta tatau (meester tatoeëerders) en één of twee assistenten. Weliswaar met iets modernere instrumenten, maar nog steeds op dezelfde pijnlijke wijze als toen.
Samoaanse mannen met een pe’a tattoo worden soga’imiti genoemd en geprezen om hun moed. Mannen die het proces wel beginnen maar niet voltooien worden gezien als een schande, een pe’a mutu. Ze stoppen vanwege de pijn of door geldgebrek. Het tatoeëren duurt immers lang en kent daardoor een hoog prijskaartje. De mannen die überhaupt niet aan dit proces beginnen worden telefua genoemd dat letterlijk naakt betekent. De vrouwen ondergaan hetzelfde proces, maar het geheel is minder ceremonieel en tevens minder lang omdat het lichaam in veel mindere mate wordt bedekt.
Tufuga ta tatau meester tatoeëerders werden in de oudheid gerekend tot een hoge sociale klasse met veel rijkdom en aanzien vanwege hun belangrijke rol in de Samoaanse samenleving. Ook over de grens tatoeëerden zij waardoor ze een belangrijk aandeel hebben in de verspreiding van de Polynesische tattoos. Sua Sulu’ape Paulo II is een bekende tufuga ta tatau. Hij overleed in de jaren ’90, maar zijn werk is nog veelvuldig terug te zien in het fotografiewerk van de Nieuw-Zeelandse fotograaf Mark Adams. Tegenwoordig is de broer van Paulo, Petelo, een van de meest gerespecteerde meester tatoeëerders. Hij komt uit een hooggewaardeerde tattoofamilie en onderging vanaf zijn jeugd een jarenlang leerwerktraject. Hij woont in Oceanië, maar is ook wereldwijd actief op bekende tattoobijeenkomsten.
Betekenis Polynesische tattoo
De Polynesische tattoos vertellen een levensverhaal, dienen als overgang naar volwassenheid en geven de status binnen de groep weer. De tattoo kenmerkt zich in lijnen en symbolen die ook veel gebruikt worden binnen hun geloof, tradities en rituelen. Thema’s zoals spiritualiteit, stam, rang, natuur en familie komen daardoor veelal aan bod. De Polynesische tattoo is echter niet één stijl. Vele Polynesische volken kennen hun eigen lijnen en symbolen. Samoaans, Maori’s, Hawaiiaans en het Frans-Polynesisch (Marquesaseilanden) kennen dan ook wat verschillen in hun tattoostijl. Maar door hun vergelijkbare roots en cultuur zijn er ook motieven en symbolen die op veel eilanden dezelfde- of een soortgelijke betekenis hebben.
Fotocredits: Tattoo Left Hand
Polynesische tattoo betekenis:
– Haaientanden (niho mano): haaien zijn goddelijke voorvaderen en staan symbool voor bescherming en kracht.
– Oceaan: de oceaan is een tweede thuis voor Polynesiërs en de rustplaats als ze vertrekken voor hun laatste reis naar het hiernamaals.
– Schildpad (honu): schildpadden zouden overledenen vergezellen om ze te begeleiden naar hun eindbestemming. De schildpad staat ook symbool voor gezondheid, vruchtbaarheid, een lang leven, vrede en rust.
Wanneer de schildpad naar boven richt en een symboliserend mens op of bij de schild wordt geplaatst, impliceert de schildpad het naar boven trekken van de ziel van een overleden persoon naar een andere wereld.
– Hagedis of gekko (moko): afgeleid van de Maori tattoo (ta moko) is de hagedis of gekko. Die staat symbool voor de voorouders en slaat zo een brug tussen de mensen en de goden. Ze kunnen echter ook de dood en slechte voortekenen symboliseren naar mensen die respectloos zijn.
– Tiki: Tiki zijn menselijke figuren die halfgoden vertegenwoordigen. Ze symboliseren bescherming, vruchtbaarheid en dienen als bewakers. Specifieke uitdrukkingen van het gezicht kunnen een extra betekenis geven.
– Speerpunt: staat symbool voor de krijgeraard, scherpe voorwerpen en de angel van sommige dieren.
Fotocredits: Tattoo Left Hand
Dit artikel was gekoppeld aan een winactie in samenwerking met Tattoo Left Hand. Deze is inmiddels gesloten.
41 Comments
Super leuk artikel!
Ik doe graag mee voor de bon. Deze zou ik graag aan mijn vriend geven zodat hij eindelijk de naam van onze dochter op zijn lichaam kan laten zetten. Ook een tattoo met een grote betekenis zodat hij zijn familie band en levenslijn ken vastleggen op zijn lichaam.
Super interessant artikel! Het lijkt mij leuk om mee te doen, vind het een prachtige tattoo style en ik moet nog mijn zoontje vereeuwigen op mijn lijf :)
superleuke actie… ik heb mijn arm al aan de buitenkant (schouder tot pols) een polyneschische tattoo en moet nog uitgewerkt worden naar de schouder.. ik like het natuurlijk…
Ik roep al jaren een tattoo te willen en eigenlijk komt het er nooit van. Misschien is dit toch echt de juiste tijd en de beste kans ;)
Dankjewel voor de kans!
Wat een gave winactie Shamira! Ik speel inmiddels alweer een tijdje met een idee voor een nieuwe tatoeage na mijn jaar in Israël dus deze winactie komt perfect uit. Ik heb even een kijkje genomen in het portfolio op de website en wat een goede artiesten zeg! Ik doe graag mee :)
Zeker goed artiesten! Ben nu wel benieuwd naar je tattoo idee :-)
super netjez
Haaaaah, I’m in! Zeker omdat mijn meest recente en nog kersverse tattoo eind juni bij Tattoo Left Hand is gezet en ik nog tijdens het zetten ervan al over de volgende nadacht :D
Yess! Eindelijk een winactie die anders is! I’m in top!!
Heb een kersverse tatoeage met inspiratie vanuit Azië, het lijkt me fantastisch om mijn andere ideeen aan Tattoo left hand over te laten. En daarmee nog meer naar een sleeve toe kan werken!
Gave plannen!
Omdat ik midden in m’n behandeling voor bordeline zit wil ik graag winnen, ik wil dan todo es possible laten zetten. Dat betekent alles is mogelijk. Daarmee bedoel ik dat hoe erg je problemen ook zijn of hoe weinig vertrouwen je erin hebt dat het goed gaat komen. Alles is mogelijk❤️
Mooie betekenis!
Omdat ik mijn eerste tattoo wil laten zetten een ode aan mijn vriendin
Wow, wat een toffe winactie! Afgelopen maart op mijn 1e echte vakantie (alleen!) geweest naar Hawaii, met als plan om op de laatste dag een tattoo te laten zetten.. Helaas besloot ik op dag 2 te vallen en heb mijn vakantie voornamelijk in het hotel op bed doorgebracht. Mijn gescheurde enkelbanden zijn mijn enige souvenir geworden, dus dit zou tof zijn om alsnog een verlaat reis-souvenir (en verjaardagscadeau) te kunnen krijgen! :D
Ai wat balen zeg. Hawaii wil ik ook nog graag heen. Ga je nog eens terug om de vakantie over te doen? Tof om het alsnog te laten tatoeëren! Wie weet door deze winactie :-)
Ja, ik wil heel graag terug! Mijn vakantie was gepland om dingen te voet te doen (voornamelijk hikes) en heb er niet 1 kunnen doen… Het is alleen wat prijzig dus zal voorlopig niet terug kunnen. Een mooie tattoo als herinnering was mijn plan, en zou tof zijn om het alsnog te kunnen laten zetten ;)
Dan kan mijn borst erbij gedaan worden heb een sleeve
Graag zou top zijn
Dan zal ik mijn eerste tattoo laten zetten! Als mama van 2 stoere jongens ben ik vorige maand mijn meisje verloren. Zou graag een eerbetoon aan leven/dood/herinnering willen hebben.
Wat heftig. Sterkte! Mooi inderdaad om een eerbetoon in de vorm van een tattoo te laten zetten.
Leuke win actie. Ik wil al een tijdje een mandala tattoo laten zetten, deze win actie zal dan goed uitkomen:)
Mooi artikel en leuke actie! Als ik zou winnen zou ik mij laten inspireren door de tatoeëerder!
Gewoon omdat ik vibdt dat ik hem verdien na een pittige tijd
Polynasian is een geweldige tattoo style en waar kan je beter zijn dan bij de toppers van tattoo Left Hand. Andy zijn hele team bestaat uit stuk voor stuk kanjers. Mijn man en ik hebben al onze tattoo’s door hen laten zetten en willen graag nu voor een polynasian gaan! De bon wordt zeker door ons goed gebruikt!
Mooie plannen! En TLH heeft inderdaad toppers rondlopen met o.a. Polynesische specialisten. Goede plek om heen te gaan.
Zou graag deze bon willen winnen om iets bijzonders te laten tatoeëren voor de geboorte van mijn eerste kindje
Met volle aandacht gelezen
Superr goed artikel
Waarom.ik de graag de bon zou willen winnen om de schild op borst rug en bovenarm met verschillende style
Mooi begin
Dankje :-) Gave plannen!
Super artikel! Gaaf dat ze vroeger al zoveel deden met tatoeages. Ik zou graag de bon winnen om mijn husky te laten tatoeëren. Hij betekent zoveel voor mij, hij is echt mijn alles. Hoe mooi zou het zijn om dit te vereeuwigen.
Heel gaaf artikel! Ik heb jaren terug een Maori tattoo laten zetten bij Tattoo Left Hand.
Mijn levensreis gaat na diverse heftige obstakels gelukkig weer verder en daar zou een tattoo uitbreiding heel goed bij passen!
Interessant artikel. Mijn vader is al bij TLH geweest, hij ging voor alleen zijn bovenarm. Maar na het eerste gesprek was al snel duidelijk dat ziin schouder,borst en schouderblad ook gedaan zouden worden. Hierdoor geïnspireerd ben ik al geruime tijd ideeën aan het opdoen en bij elkaar aan het verzamelen wat ik ong wil. En de tijd is zover dat het onderbeen gedaan kan worden
Ik ben bezig met een complete arm en borst stuk ik samoaanse styl. Ik zou de bon gebruiken om deze nog verder uit te breiden. Marcel maakt er een hele mooie en creatieve tattoo van
Gaaf! Marcel maakt inderdaad mooie Polynesisch geïnspireerde tattoos. Ben benieuwd naar het eindresultaat :-)
Nav mijn ont-waak proces is mijn wens op op mijn verjaardag 24-8 n tattoo te plaatsen als dankbaarheid en om de on-voorwaardelijke liefde voor mijn ziel vast te leggen op
Mn lichaam., dit bedrag winnen zou n mooie start zijn..💫🙏✨💞❤️
Interessant artikel!! Ik zou de bon gebruiken voor de namen van mijn 2 dochtertjes. Hoe weet ik nog niet precies, maar daar weet left hand vast iets moois van te maken
Wat een interssant artikel! De wij hebben al een paar tattoos laten zetten bij tattoo left hand. Waaronder mijn man laatst en gaat 16 augustus nog een dag terug. Ook ik wil graag de naam van ons pasgeboren 2e zoontje laten tatoeëren. De tegoedbon zou bij ons heel erg welkom zijn!!
Lijkt me gaaf, om te starten aan een been sleeve !
Meeeeeee! Het is wel weer tijd voor een nieuwe tattoo! M’n vliegtuig en kompas hebben een ander ‘reismaatje’ nodig ;-)
Gaaf! Ik wil al meer dan 2 jaar beginnen aan een sleeve maar het komt er steeds niet van. Dit zou echt een heel mooi begin zijn! Ook wil ik samen met een vriendin een tekst laten zetten. Dit omdat ze net een erge ziekte heeft overwonnen en dit goed van pas zou komen.
Supergaaf! Ik doe graag mee om eindelijk een floral tattoo op mijn dijbeen te laten zetten! Kan niet wachten (:
Ik zou heel graag willen winnen, aangezien wij (ik en mijn gezin )een auto ongeluk hebben overleeft, die we niet hadden kunnen overleven, zonder de shitload aan geluk en omstandigheden!…, ik wil heel graag een (Polynesische) tattoo laten zetten, dat respect en liefde voor mijn gezin uitdraagt, respect voor het leven, en bescherming…