Mijn eerste aandelen op de beurs waren helemaal niet zo doordacht en duurzaam, maar inmiddels ben ik mij steeds maar aan het focussen op duurzaam beleggen en streef ik naar een mooie en duurzame beleggingsportefeuille. Maar wat is duurzaam beleggen eigenlijk en hoe weet je zeker dat het écht duurzaam is?

Om te beginnen is het goed om te weten dat duurzaam beleggen een verschillende betekenis kan hebben. Voor veel mensen gaat het bij duurzaam beleggen tegenwoordig over investeren in bedrijven die goed zijn voor het milieu en dus rekening houden met mens, dier en planeet. Maar duurzaam beleggen kan ook gaan over een belegging in een bedrijf dat heel lang meegaat. Zo’n duurzame belegging kan ook goed zijn voor het milieu , maar dat hoeft dus niet per se. Omdat de betekenis van lang meegaan vooral ook geldt voor het milieu, beschouw ik in dit artikel duurzaam beleggen als een belegging die goed is voor mens, dier en planeet.

Duurzaam beleggen, waar op te letten?

Hoge rendementen behalen met je beleggingen in olie, tabak of wapenhandel is natuurlijk not done. Maar écht duurzaam beleggen is ook zo makkelijk nog niet. Er zijn wel wat richtlijnen die de duurzame belegger gelukkig een eind op weg kunnen helpen, maar goede en vooral transparante informatie vinden blijft lastig. Voor wie toch graag een duurzame beleggingsportefeuille wilt deel ik daarom een aantal belangrijke tips die je op weg helpen om écht duurzaam te beleggen. Ik ben overigens geen beleggingsexpert – en met beleggen kun je (een deel van) je kwijtraken – maar dit is wat ik allemaal vond in mijn eigen zoektocht naar een duurzame beleggingsportefeuille.

#1 Beleg in een duurzame ETF (tracker)
Het meest makkelijke is om te beleggen in duurzame trackers, met als grootste categorie ESG ETF’s. ESG is een score die verwijst naar drie factoren: environmental, social & corporate governance. Er wordt dus gekeken naar hoe goed bedrijven scoren op het gebied van milieu, samenleving en goed beleid. Op deze manier kun je beleggen in een hele index met duurzame bedrijven. Echter zijn niet alle bedrijven in zo’n index ook écht duurzaam. Zo komen bedrijven zoals Google en Facebook regelmatig in dit soort lijstjes voor. Dat komt vooral omdat ze een duurzame strategie volgen (zoals zuinige datacenters) en aangeven dit verder te willen uit te breiden. Het gaat dus meer om het vertrouwen dat investeerders hebben in het verduurzamen van dit soort bedrijven in de toekomst (en zoals je weet gaat het bij beleggen vooral om verwachtingen). Daarnaast hebben dit soort bedrijven vaak meer middelen om de data – die gebruikt wordt voor het bepalen van de ESG-score – uitgebreid te rapporteren.

Beleggen in ESG ETF’s is daardoor geen zekerheid voor écht duurzaam beleggen, maar het geeft wel een goede richting en er zitten vaak genoeg interessante bedrijven in om mooie rendementen mee te behalen. Als je een stapje verder wilt gaan kun je ook kijken naar duurzame ETF’s met een SRI-score. De afkorting SRI staat voor Socially Responsible Investment en deze ETF’s beleggen uitsluitend in bedrijven die milieubewust, maatschappelijk betrokken en een verantwoordelijk bestuur hebben. Deze categorie lijkt erg op die met een ESG-score, maar waar de ene wat meer geldt als leidraad sluit de ander de écht slechte bedrijven uit. Vaak vind je in deze ETF de bedrijven die qua ESG-score tot de beste van hun sector behoren, gescreend op hun controversiële activiteiten en waardecriteria. Afhankelijk van welke SRI ETF je kiest worden dus vooral bedrijven die zich bezighouden met olie, wapens, tabak etc. uitgesloten van de index. Ook deze SRI ETF’s zijn daarmee niet 100% waterdicht, maar je kunt er wel op een relatief ethische manier mooie rendementen mee maken.

Voor een duurzame beleggingsportefeuille kun je natuurlijk ook kijken naar hele specifieke sectoren. ESG- en SRI ETF’s screenen vooral bedrijven op milieubewustzijn, maatschappelijke betrokkenheid en een verantwoordelijk bestuur, maar je kunt natuurlijk ook beleggen in een specifieke duurzame index. Zo bestaan er bijvoorbeeld speciale Water-, Green-, Clean Energy- en Ethical ETF’s. Je weet dan beter wat voor bedrijven er in die index zitten en of ze een beetje passen bij jouw duurzame visie. Houd er echter wel rekening mee dat je minder spreiding hebt als je belegt in dit soort ETF’s. Je belegt dan immers in een hele specifieke sector en dat zorgt voor meer risico, zeker als je geen andere beleggingen in je portefeuille hebt of heel bewust focust op een bepaalde sector. Pas daar wel voor op, je belegt natuurlijk wel omdat je rendement wilt halen. Kijk daarom niet alleen naar bijvoorbeeld de populaire energiesector, maar ook naar andere sectoren waar bedrijven ook duurzaam kunnen zijn. Voor een goed gespreide portefeuille wil je het liefst van elke sector wel wat hebben.

#2 Beleg in groenfondsen
Bijna elke Nederlandse bank heeft wel speciale groenfondsen. De beleggingen worden gebruikt voor het steunen van belangrijke projecten die bijdragen aan een beter milieu en een schoner klimaat. Denk aan duurzame energieprojecten, biologische landbouwbedrijven en het aanleggen van bos. Groenfondsen zijn (over het algemeen) dus wel écht een manier van groen beleggen. Om die reden kom je ook in aanmerking voor belastingvoordeel. Je hoeft dan alleen belasting te betalen als de waarde van jouw belegging boven een bepaald bedrag uitkomt. Je moet dan wel beleggen in een groenfonds dat beschikt over een groenverklaring. Daarmee weet je zeker dat de belegging ook echt groen is.

Het grootste nadeel van een groenfonds is echter het rendement. Bij een groenfonds koop je net als bij een ETF eigenlijk een soort mandje met daarin verschillende bedrijven, maar zo’n fonds wordt samengesteld door een fondsmanager die actief probeert de index te verslaan. Dat kost logischerwijs meer geld (lees hier meer over de verschillende soorten beleggingen). Naast transactiekosten betaal je ook een paar procent per jaar voor de dienst die de fondsmanager levert. Gemiddeld haal je daardoor aanzienlijk minder rendement dan wanneer je zou beleggen in aandelen of ETF’s. Ook komt het regelmatig voor dat groenfondsen geen nieuwe beleggers toestaan. Er zijn dan onvoldoende groene projecten om het opgehaalde kapitaal in te investeren.

Kijk op de website van de belastingdienst over welke groenfondsen in aanmerking komen voor belastingvoordeel.

#3 Beleg in bedrijven waarvan het product ‘groen’ is
Naast het kopen van ETF’s met daarin verschillende bedrijven kun je natuurlijk ook kijken naar losse aandelen. Het kost wel meer tijd om op zoek te gaan naar de bedrijven waar je in wilt beleggen en je loopt meer risico, maar tegelijkertijd heb je meer kans op een hoger rendement en kun je heel specifiek zoeken naar een bedrijf dat écht duurzaam of groen is. Bijvoorbeeld omdat ze een specifiek product hebben dat past bij jouw duurzame visie. Een handig trucje om deze bedrijven te vinden is om de portefeuille van een duurzame ETF te doorzoeken. Daar staan wel honderden tot zelfs duizenden bedrijven in – mede de reden waarom het moeilijk is om te checken of alle bedrijven binnen een ETF écht duurzaam zijn –  dus beperk het tot de top 10 bedrijven met de zwaarste weging om het overzichtelijk voor jezelf te houden. Deze bedrijven kun je zo apart opzoeken, controleren op hun ‘duurzaamheid’ om er vervolgens wel of niet in te beleggen.

#4 Kies voor een duurzame broker
Je kunt beleggen bij een speciale broker, maar ook via je eigen bank. Banken verdienen onder andere geld door te beleggen met het geld dat wij als consument daar stallen. Banken stemmen dus eigenlijk met ons geld en dat kan dus ook niet duurzaam zijn. Een goede manier om dat te checken is via de Eerlijke Geldwijzer, een portal waar je kan controleren hoe duurzaam jouw bank scoort. De scores worden beoordeeld op basis van verschillende thema’s, waaronder klimaat, mensenrechten en dierenwelzijn. Als eerste wordt gekeken naar het beleid van de banken en daarna wordt gekeken hoe dat beleid zich in de praktijk uit.

Met name Triodos Bank en de Volksbank (o.a. ASN) scoren erg hoog, terwijl grote namen zoals ABN-Amro, ING en de Rabobank helemaal niet zo duurzaam zijn. Je haalt dus ook al een duurzame winst door te kiezen voor de juiste broker, vooral als je ervoor kiest om bij je eigen bank te beleggen. Als jouw bank niet zo goed scoort kun je uitwijken naar andere (online) brokers. Populaire brokers zijn o.a. DEGIRO, ROBECO, BINCK, BUX Zero en Peaks. Let wel op dat sommige brokers onderdeel zijn van een bank. Zo is Peaks – waar je kan beleggen met wisselgeld – onderdeel van de Rabobank en stalt BUX Zero je geld bij ABN Amro. Het blijft opletten dus. Vergeet natuurlijk niet om verder te kijken dan alleen duurzaamheid. Je wilt immers ook geen broker waar je te veel transactiekosten moet betalen of die niet zo’n gebruiksvriendelijk platform heeft.

#5 Pas op voor ‘greenwashing’ 
Duurzaamheid verkoopt en daardoor zijn er ook veel bedrijven die marketing voeren om zichzelf neer te zetten als milieubewust terwijl ze dat eigenlijk niet zijn. Greenwashing heet dat. Shell is daar een goed voorbeeld van, maar ook andere bedrijven zoals H&M doen zich vaak groener voor dan ze daadwerkelijk zijn. Deze bedrijven adverteren met een transitie naar duurzame energie en een conscious lijn met kleding die voor 50% gemaakt is van duurzame materialen, maar ondertussen zijn ze helemaal niet zo groen als ze zich voordoen. Zo investeert Shell nog maar 5% van hun budget in duurzame energie en bestaat het aanbod van de H&M vooral uit fast fashion. Sommige zullen zeggen dat het toch een stap in de ‘groene’ richting is, maar er zit natuurlijk wel een verschil tussen écht verduurzamen of een klein stukje duurzaamheid gebruiken om de rest van de vervuilende industrie te verbloemen. Pas dus op voor greenwashing en kijk vooral naar de kernactiviteiten van een bedrijf om te bepalen of dat wel of niet duurzaam is om in te beleggen.

#6 Accepteer dat je het nooit echt perfect kan doen
Je ziet dat het erg lastig is om 100% duurzaam te beleggen. Accepteer dat het nooit perfect zal zijn, maar ga uit van jouw visie op een duurzame toekomst. Duurzaamheid heeft namelijk voor iedereen weer een andere betekenis. Misschien geloof jij wel in de toekomst van elektrisch rijden in plaats van waterstof en kijk je daarom naar bedrijven zoals Tesla. Elektrisch rijden betekent immers geen fossiele brandstof en dat is hartstikke duurzaam. Echter is het winnen van lithium – dat wordt gebruikt voor de batterijen – ontzettend vervuilend. Tjah… Dat kan een reden zijn om toch niet in de elektrische auto-industrie te beleggen, maar als we af willen van de nog veel vervuilender fossiele brandstoffen is Tesla dus wel degelijk een duurzame investering. Ook omdat we steeds beter worden in de efficiëntie van zo’n batterij en het recyclen ervan. Het heeft dus ook toekomst om verder te verduurzamen.

Ik heb overigens geen aandelen in Tesla, maar gebruik het in dit artikel puur als voorbeeld om aan te geven dat het vooral gaat om jouw eigen duurzame visie. Want je ziet dat ook ‘duurzame’ bedrijven niet altijd perfect zijn, maar hun dienst of product is dat (deels) wel en daardoor zou je er ook vertrouwen uit kunnen halen dat ze hun best zullen doen om zichzelf verder te verbeteren en te verduurzamen in de toekomst. Dat gaat vaak in stapjes, maar dat geldt voor ons allemaal als het aankomt op verduurzamen, dus ook voor bedrijven. Kijk dan ook vooral naar wat duurzaamheid voor jou betekent en wat daarin voor jou belangrijk is. Zo kun je beter bepalen hoe jij je geld voor je zou willen laten spreken en waar je je goed bij voelt om rendement op te halen.

Wil je ook beleggen? Open dan net als ik een rekening bij de goedkoopste en grootste broker van Europa – DEGIRO – via deze link en we ontvangen allebei €20 transactietegoed.